ارزيابي نظام مديريت ايمني بيمار در بخش مراقبت هاي ويژه

Assessment of patient safety management system in ICU

زمينه: پيچيدگي وضعيت باليني، عدم هوشياري بيماران و وجود تجهيزات فراوان، بخش مراقبت هاي ويژه را يكي از مستعدترين بخش ها براي وقوع آسيب و رويداد ناخواسته براي بيماران ساخته است. هدف: مطالعه به منظور ارزيابي نظام مديريت ايمني بيمار در بخش مراقبت هاي ويژه بيمارستان هاي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي تهران انجام شد. مواد و روش ها: اين پژوهش توصيفي در سال 1390 در 9 بيمارستان دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي انجام شد كه بخش مراقبت ويژه داشتند. جهت شناسايي وضع عمومي موجود در فضاي اين بيمارستان ها از پيمايش ساختاري ارزيابي ايمني بيمار استفاده شد. حجم نمونه شامل 54 نفر از كاركنان، مديران ارشد و مياني و بيماران و همراهان آن ها بود كه مورد مصاحبه قرار گرفتند. براي شناخت اختصاصي بخش مراقبت ويژه از نظر ايمني بيماران، از روش تحليل شكست ها و آثار آن ها ((FMEA به صورت بحث گروهي در گروه باليني بخش مراقبت ويژه و براي طراحي نظام مديريت ايمني بيمار از منطق ولره (volere) بر مبناي شناسايي نيازمندي هاي كاركردي و غيركاركردي نظام جديد بهره گرفته شد. يافته ها: ميانگين كل جامعه آماري در مورد 6 مولفه اصلي پرسش نامه (شامل فرهنگ ايمني، رهبري ايمني، مشاركت بيمار و خانواده، گزارش-دهي خطاها و رخدادهاي ايمني، فن آوري و محيط و آموزش ايمني) پايين تر از حد مورد انتظار بود. پاره اي از شكست هاي شناسايي شده در روش تحليل شكست ها و آثار آن ها براي بخش مراقبت ويژه عبارت بودند از: اشتباه در پذيرش و ترخيص بيمار، اشتباه هاي دارويي، سقوط بيمار و بالا بودن عفونت در بخش. بالاترين امتياز محاسبه شده براساس عدد اولويت خطر RPN)) بالا بودن عفونت در بخش و پايين ترين امتياز مربوط به تعويض مرتب لوله تراشه و لوله گذاري پشت سر هم به دليل ناتواني در باز كردن راه هوايي بيمار بود. آشنايي و مسووليت پذيري گروه باليني، مديران و كاركنان بيمارستاني در قبال ايمني بيماران كم بود و ريشه بسياري از آسيب ها و رويدادهاي ناخواسته در بخش مراقبت ويژه، به مسايل سازماني و مديريتي بر مي گشت. نتيجه گيري: با توجه به يافته ها، نياز به طراحي نظام مديريت ايمني بيمار در بخش مراقبت ويژه به شدت احساس مي شود و نظام پيشنهادي حاصل از اين پژوهش به همه بخش هاي مراقبت ويژه قابل تعميم است.

Background: Complexity of clinical situation, non-oriented patients and abundant medical devices make the ICUs one of the most prevalent wards for patient harms and incidents. Objective: The purpose of this study was to assess patient safety management system in ICU for hospitals of Shahid Beheshti University of Medical Sciences. Methods: This descriptive study was carried out in 9 hospitals of Shahid Beheshti University of Medical Sciences which had Intensive Care Unit in 2011. Structural survey of patient safety assessment was used to identify status quo of hospitals. The sample size was 54 employees, top and middle managers, patients and their relatives who were interviewed. The Failure Mode and Effects Analysis (FMEA) method was used for specific identification of ICU in terms of patients safety by group discussion in clinical teams and the VOLERE logics was used to design patient safety management system based on identifying functional and nonfunctional requirements. Findings: Mean scores of 6 main components of the questionnaire (safety culture, safety leadership, patient and family partnership on safety, reporting safety errors and incidents, safety education and technology/environment) were lower than expected. Some failures identified by FMEA were: admission and discharge error, medication error, patient fall and high rate of infection. With regards to the Risk Priority Number (RPN), the highest score was related to nosocomial infection and the and lowest score was related to re-extubation because of inability to open the patient airway. Familiarity and responsibility of the clinical teams, managers and hospital staff about patient safety were low and organizational and managerial problems were the root causes of many failures and errors in the ICUs. Conclusion: With regards to the results, designing a patient safety management system is strongly needed and the proposed system of this study can be applied in other intensive care units.