طراحي مدل سنجش اعتبار رسانه‎اي مطالعه موردي: برنامه‎هاي خبري سيماي جمهوري اسلامي ايران

Designing Media Credibility Assessment Model: Case Study, Iran TV. News Program

مطالعات متعددي در باره سنجش اعتبار منابع خبري از اوايل دهه 1950 ميلادي در جهان صورت گرفته و محققان از زواياي گوناگون انواع مختلف منابع خبري را مورد تحقيق و بررسي قرار داده‎اند. نتايج تحقيقات بيانگر آن است كه اعتبار مفهومي چند بعدي است و صرفا با در نظر گرفتن ابعاد متفاوت آن است كه مي‎توان از نتيجه مطالعات در باره سنجش اعتبار منابع خبري اطمينان يافت. پژوهش حاضر با توجه به متغيرهاي پنهان اعتبار، دنبال پاسخ به اين سوالات اساسي است كه: مولفه‎هاي اصلي كه بر پايه آن‎ها مي‎توان اعتباربرنامه‎هاي خبري تلويزيون را سنجيد كدام است؟ آيا بين اين مولفه‎ها و اعتبار رابطه معناداري وجود دارد؟ مخاطبان نسبت به اعتباربرنامه‎هاي خبري تلويزيون چه ادراكي دارند؟ بر اين اساس، ابتدا فهرستي از ابعاد اصلي اعتبار شناسايي شد و سپس با مرور كامل تحقيقات قبلي نشانگر‎هاي هر يك از ابعاد تعيين گرديد. در مرحله بعدي، با استفاده از روش نمونه گيري چند مرحله‎اي، 1013 پرسشنامه در جامعه آماري شامل كليه افراد بالاي 15 سال ساكن در مناطق 22 گانه تهران، توزيع و داده‎هاي تحقيق جمع آوري شد. در نهايت با استفاده ازتكنيك‎هاي آماريِ تحليل عاملي تاييدي، رگرسيون چندگانه و آزمون t تك نمونه‎اي، داده‎هاي آماري مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج حاصله، بر وجود رابطه قوي ميان اعتبار و ويژگي‎هاي پيام، منبع، مخاطب و عناصر انساني مدل ارتباطي دلالت دارد.

Several studies and researches have been conducted in the world since 1950 to assess and evaluate the media news credibility, and in this regard the researches tried to investigate the media news from different angles. The finding of any such researches and studies quite indicate that the credibility is a multidimensional construct and thus, a reliable and successful survey in this connection is fully dependent on a multidimensional approach towards the matter in question. The present research is going to answer to some basic questions with due regard to the latent variables of the credibility, and those basic questions are to include: What are those variables upon which the credibility of TV news program are to be assessed? Is there any meaningful relationship between those variables and media credibility? How do audiences perceive the credibility of TV news program? To achieve this, first, the principal dimensions of credibility have been determined. In the next step the author used the multistage sampling method and distributed 1013 questionnaire to collect the research data. Finally, by using “confirmatory factor analysis”, “multiple regressions” and “one sample t test”, the collected research data have been analyzed. All of findings in this research fully indicate of a meaningful relationship between the credibility and the message, source, audience and human factor of communication model characteristics.