وقوع بلايت ناشي از قارچ Cylindrocladium buxicola در توده هاي شمشاد جنگلي تنكابن

Boxwood blight caused by Cylindrocladium buxicola in Tonekabon forest

شمشاد جنگلي Buxus hyrcana Pojark. يكي از گونه هاي هميشه سبز حفاظت شده در ذخاير جنگلي است كه به صورت توده هاي متراكم در جنگل هاي خزر پراكنده است. در بازديدهاي انجام شده طي تابستان 1391 خشكيدگي درختان و ريزش شديد برگ ها در دو توده شمشاد در جنگل هاي ليره-سر و جيسا در ناحيه تنكابن مشاهده شد (كيادليري، گزارش-هاي منتشر نشده). روي برگ ها لكه هاي تيره رنگ و در پشت آن ها بار قارچي سفيدرنگ ديده مي شد كه به سرعت موجب خشكيدگي و ريزش آن ها مي شد. در قسمت هاي مختلف ساقه هاي در حال خشك شدن لكه هاي طولي تيره ديده مي-شد. خشكيدگي در شاخه هاي پاييني درختان، به ويژه درختچه هاي جوان شدت بيشتري داشته و برگ هاي آن ها خزان نموده بود، اگرچه رويش مجدد جوانه ها نيز ديده مي-شد كه بلافاصله آلوده شده بودند. پس از قرار دادن برگ ها و ساقه هاي آلوده در اتاقك مرطوب در دماي 22-20 درجه سلسيوس قارچ Cylindrocladium sp. جدا شد. براي بررسي-هاي ريخت شناسي كشت تك اسپور روي محيط PDA حاوي 2% عصاره مالت و برگ ميخك- آگار در دماي 25 درجه سلسيوس انجام شد (1). رشد پرگنه آهسته بود. رنگ پرگنه در مركز به قهوه اي نزديك بود و در اطراف آن ريسه هاي هوايي پنبه اي شكل به رنگ كرم رشد كرده بودند. روي برگ هاي ميخك پس از 7 روز كنيدي بر هاي ديواره دار با پايه بي رنگ (180-90 × 3-2 ميكرومتر) و انتهاي سرنيزه اي شكل (به قطر 11-6 ميكرومتر) روي اسپورودوكيوم ها تشكيل شدند كه فياليدها در انتهاي انشعابات آن ها قرار داشتند. كنيدي هاي استوانه اي شكل، راست، بي رنگ با يك ديواره و در هر دو انتها متورم بودند (65-45 × 3-2 ميكرومتر). بر اساس مطابقت ويژگي-هاي ريخت شناسي با منابع موجود (1) قارچ مذكور به عنوان .Cylindrocladium buxicola (Henricot & Culham, 2002) .syn. Cylindrocladium pseudonaviculatum Crous, Groenewald & Hill 2002; teleomorph Calonectria pseudonaviculata. شناسايي شد. چهار نهال دو ساله شمشاد جنگلي با پاشيدن سوسپانسيون اسپور قارچ (105 اسپور در ميلي ليتر) آب مقطر تا خيس شدن كامل مايه زني و در اتاقك رشد تاريك با دماي 25 درجه سلسيوس و رطوبت نسبي 90-80% نگهداري شدند (4). پس از 48 ساعت نهال ها به گلخانه با دماي 22-20 درجه سلسيوس و نور متناوب منتقل شدند. يك هفته پس از مايه-زني اولين علايم مشابه آلودگي طبيعي روي برگ ها مشاهده شد و در آخر هفته دوم ريزش برگ ها نيز شروع شد، در حالي كه گياهان شاهد كه آب مقطر استريل روي آن ها پاشيده شده بود علايمي نداشتند. قارچ مايه زني شده مجدداً از برگ ها و ساقه هاي آلوده جداشد. C. buxicola در اواسط دهه 1990 ميلادي روي شمشادهاي انگلستان گزارش شد (2) و در سال هاي اخير از تركيه (4) و گرجستان (3) نيز گزارش شده است. بر اساس منابع موجود، به نظر مي رسد اين اولين گزارش از وجود اين بيماري در ايران باشد. با توجه به شرايط آب و هوايي مناسب براي توسعه بيماري در منطقه، اين مي-تواند براي اين گونه حفاظت شده يك فاجعه باشد.

Boxwood (Buxus hyrcana Pojark.) is one of the protected evergreen trees species that distributed as compact colonies in the preserved forests of the Caspian Sea region of Iran. During 2012 summer, blight symptoms and severe defoliation of boxwood trees were seen in two colonies in Lirehsar and Jeesa, in the Tonekabon region (Kia-Daliri, unpublished data). The symptoms were characterized by dark spots on leaves with grayish signs of fungus on their back side, followed by rapid death and defoliation. There were also longitudinal dark streaks on different parts of dying stems of twigs. Die-back symptoms were severe in the lower parts of trees, especially in young ones that defoliated, although new leaves appeared but diseased. Diseased leaves and stems were incubated in a moist chamber at 20-22°C and Cylindrocladium sp. was isolated. For morphological characterization, single conidia isolations were made on potato dextrose agar (PDA) amended with 2% malt extract and carnation leaf agar, and incubated at 25°C (4). Colonies grew slowly. The colony reverse was brown in the center surrounded by a creamy mycelial growth. The colony surface was covered by aerial cottony mycelium Fruiting bodies of the fungus developed after seven days. Conidiophores growing on the surface of carnation leaves were examined under the light microscope. Conidia were produced on hyaline macroconidiophores with stipe (90-180×2-3 ?m) terminating in a naviculate vesicle (6-11 ?m) and penicillate phyalids arrangement. Conidia were cylindrical, hyaline, with 1-septum, rounded at both ends (45-65×2-3 ?m). Based on these characteristics confirm the fungus identified as Cylindrocladium buxicola Henricot & Culham, 2002, syn. Cylindrocladium pseudonaviculatum Crous, Groenewald & Hill 2002; teleomorph Calonectria pseudonaviculata. Four potted Buxus hyrcana plants were sprayed with an aqueous conidial suspension (105 conidia/ml) (4)to run off and incubated in growth chamber at 80 to 90% relative humidity in the dark at 25°C for 48 h. Control plants were sprayed with sterile water and incubated in the second tier of the same growth chamber. Thereafter, the plants were transferred to greenhouse at alternating 14 h of light and 10 h of darkness at 20-22°C. A week after inoculation the first lesions symptom appeared, leaf blight developed on all inoculated plants within two weeks, but not the controls . Re-isolations yielded the original pathogen. C. buxicola first reported on boxwood in UK in the mid-1990s (2), also during recent years it was reported as the causal agent of boxwood blight from Turkey (4), and Georgia (3). Based on our knowledge this is the first report of disease in Iran that can be a disaster for the protected species.