سميت تدخيني و تماسي اسانس اكاليپتوس (Eucalyptus camaldulensis var. camaldulensis) روي موريانه Microcerotermes diversus (Isoptera: Termitidae)

Fumigation and contact toxicity of eucalyptus essential oil (Eucalyptus camaldulensis var. camaldulensis) on Microcerotermes diversus (Isoptera: Termitidae)

موريانه Microcerotermes diversus (Isoptera: Termitidae) مهم‎ترين آفت اقتصادي و مخرب ساختمان‏ها در استان خوزستان است كه از كليه مواد حاوي سلولز تغذيه مي‎كند. با توجه به اهميت استفاده از مواد سازگار با محيط زيست نظير اسانس‏ها و عصاره‏هاي گياهي با پتانسيل كاربرد در برنامه مديريت تلفيقي آفات، در تحقيق حاضر سميت تماسي و تدخيني اسانس اكاليپتوس در آزمون‏هاي تونل‎زني و تدخيني روي موريانه M. diversus مورد بررسي قرار گرفت. محدوده غلظت اسانس اكاليپتوس مورد استفاده در روش تونل‏زني 3/0 تا 6/1% (گرم در ميلي ليتر) و در روش تدخيني 7/0 تا 6/1% بود. نتايج نشان داد كه اسانس مذكور در غلظت‎هاي به كار برده شده در روش تونل‏زني به عنوان دوركننده عمل كرد و در غلظت‎هاي بالاتر از 7/0% علاوه بر اثر دوركنندگي، باعث افزايش مرگ و مير موريانه‏ها گرديد. در روش تدخيني، غلظت‎هاي به كار برده شده منجر به مرگ و مير موريانه‏ها شد به طوري كه با افزايش غلظت ميزان مرگ و مير نيز افزايش يافت. با توجه به اين نتايج مي‎توان اسانس اكاليپتوس را به عنوان يك موريانه‎كش موثر پيشنهاد كرد.

Microcerotermes diversus Silvestri (Isoptera: Termitidae) is the most economically destructive termite in buildings in Khuzestan province (Iran) that is fed by anything containing cellulose. Considering the importance of using environmentally friendly chemicals with applicable potential in integrated pest management programs such as essential oils and plant extracts, this study evaluated the contact and fumigation toxicity effects of Eucalyptus essential oil using tunneling and fumigation tests on M. diversus. Concentrations of the essential oil were 0.3 to 1.6% (g/ml) and 0.7 to 1.6% in tunneling method and fumigation methodes respectively. The results of tunneling method showed that essential oil could act as a repellent at given concentrations. It also increased the mortality of termites at concentrations higher than 0.7%. Concentrations used in fumigation tests resulted in mortality of termites, and a direct regression was found between concentration and mortality. The results suggest that the Eucalyptus oil might be an effective compound for inducing mortality against subterranean termites.