تاثير نقشه‌هاي مفهومي طراحي شده به وسيله رايانه بر ميزان يادگيري، يادداري و انگيزش پيشرفت تحصيلي دانش‌آموزان

The Effect of Using Computer Conceptual Maps in Increasing Learning, Recalling and Educational Progress Motivation among Students

اين پژوهش با هدف تعيين ميزان تاثير كاربرد ترسيم نقشه‌هاي مفهومي با استفاده از رايانه‌ در مقايسه با روش رايج ترسيم نقشه‌هاي مفهومي با استفاده از قلم وكاغذ، در افزايش سطح يادگيري، يادداري و انگيزش پيشرفت تحصيلي دانش‌آموزان در درس زمين‌شناسي دوره دبيرستان انجام گرفته است. پژوهش به‌شيوه شبه‌آزمايشي بوده كه در آن دانش‌آموزان سه كلاس در سه گروه جاي گرفتند. (گروه اول: نقشه‌هاي مفهومي (قلم – كاغذي)؛ گروه دوم: نقشه‌هاي مفهومي رايانه‌اي مبتني بر نرم‌افزار Cmap؛ و گروه سوم: نقشه‌هاي مفهومي رايانه‌اي مبتني بر نرم‌افزار Mind map). ابتدا پيش‌آزمون و آزمون انگيزش پيشرفت تحصيلي اجرا گرديد. بعد از آموزش‌ها، پس آزمون و آزمون انگيزش پيشرفت تحصيلي و پس از سه هفته، پس‌آزمون دوم اجرا گرديد. پايايي آزمون 79/0 به‌دست آمد. نتايج با استفاده از آزمون‌هاي تحليل يك‌طرفه واريانس، آزمون تعيبي شفه و تجزيه و تحليل كوواريانس مورد تجزيه و تحليل آماري قرارگرفتند. براساس نتايج، مشخص شد كه در متغيرهاي يادگيري و يادداري، روش ترسيم نقشه مفهومي با استفاده از نرم‌افزار Cmap بر ساير روش‌ها برتري دارد، به‌گونه اي كه اين روش با ضريب تاثير 44 درصد بر دو روش ديگر در ميزان يادگيري دانش‌آموزان موثر بوده است. در متغير يادداري نيز همان روش با ضريب تاثير 64 درصد بيشترين ميزان تاثير را بر يادداري دانش‌آموزان نسبت به روش‌هاي ديگر داشته است. در هر دو متغير (يادگيري و يادداري) روش ترسيم قلم – كاغذي نسبت به‌روش ترسيم مبتني بر نرم‌افزار Mind map عملكرد بهتري داشته است. در مبحث انگيزش پيشرفت تحصيلي، تفاوت معنادار آماري بين گروه‌ها وجود نداشت.

The goal of this study was to investigate the effect of using computer conceptual maps , compared with usual way of drawing them by pencil and paper , in increasing learning, recalling and educational progress motivation in geology course among high school students. The study was conducted in semi experimental method in which students of 3 classes were classified in 3 groups. (Group 1: common pencil and paper conceptual maps, group 2: computer conceptual maps using Cmap software, and group 3: computer conceptual maps using Mind map software). First of all, pre-test and educational progress motivation test were conducted. After training, post test and educational progress motivation test were conducted. Three weeks later, second post test was also conducted. Test reliability was estimated 0/79. Results were analyzed statistically using one way Variance, Shefe determining test and Co-Variance analysis. Based on findings, it can be said that conceptual mapping using Cmap software in all dependent variables of the study, except educational progress motivation, did well compared to other methods in such a way that it had superiority over other two methods by having effective coefficient of 44 percent. Paper – pencil method did well compared to using Mind map software. Drawing conceptual maps using Cmap software having effective coefficient of 64 percent, had the most impact on students’ learning. After it, paper – pencil conceptual drawing and using Mind map software had the least impact on students’ learning. There was no significant difference among groups as far as educational progress motivation is concerned.