اثرات زيستي اسانس اكاليپتوس ) Eucalyptus globulus ( روي شپشه آرد Tribolium confusum

Bioactivities of essential oil of Eucalyptus globolus L. against Tribolium castaneum

مقدمه و هدف: كاربرد اسانس‌هاي گياهي به عنوان عواملي امن و موثر براي مبارزه با آفات انباري توجه زيادي را به خود جلب كرده است. در تحقيق حاضر اثرات زيستي اسانس اكاليپتوس E. globulus روي شپشه آرد، يكي از حشرات آفت محصولات انباري، برآورد گرديد. روش تحقيق: در اين پژوهش اثرات تماسي، تدخيني و دوركنندگي اسانس اكاليپتوس روي شپشه آرد T. confusum مورد بررسي قرار گرفت. اثر تماسي به دو شيوه قطره گذاري و آغشته نمودن سطوح كاغذ صافي آزمايش گرديد. قطره گذاري با دستگاه ميكرواپليكاتور و قرار دادن يك مايكروليتر از غلظت هاي مختلف اسانس روي قفس سينه حشرات كامل انجام شد. براي آزمايش اثر تدخيني از ظروف استوانه‌اي شيشه‌اي با حجم ml 40 استفاده شد. اثر دور كنندگي اسانس از طريق مقايسه ميزان استقرار حشرات كامل در دو سطح تيمار شده و تيمار نشده مورد آزمايش قرار گرفت. بر مبناي تجزيه پروبيت داده‌ها، LC50 اسانس اكاليپتوس در روش قطره‌گذاري µl/I 22/0 برآورد شد. نتايج و بحث: مقايسه نتايج به دست آمده از سه غلظت مورد استفاده در دو سري آزمايش تيمار سطوح نشان داد كه اين شيوه روش مناسبي براي برآورد اثر تماسي نيست چرا كه مرگ و مير مشاهده شده بيشتر ناشي از اثر تدخيني است تا تماسي. پس از كسر كردن اثر تدخيني، مرگ و مير ناشي از اثر تماسي براي سه غلظت 35/0، 7/0 و cm2/µl 41/1 به ترتيب برابر بود با 44/19، 7/16 و 18 درصد. قابليت تاثير تدخيني اسانس بر مبناي LC50، µl 4/23 بر ليتر هوا برآورد گرديد. ميانگين درصد دور كنندگي اسانس اكاليپتوس بر اساس نتايج به دست آمده از چهار غلظت 93/0، 62/0، 31/0 و cm2/µl 1/0 حدود 2/83 درصد برآورد گرديد كه جزو گروه V (1/80 تا 100 درصد دوركنندگي) از گروه‌هاي پنج گانه قرار مي‌گيرد. توصيه كاربردي/صنعتي: محدوديت و ممنوعيت كاربرد تركيبات شيميايي تدخيني، نياز به آفت كش‌هاي جايگزين مناسب را ملموس‌تر نموده است. كميت قابل توجه اسانس اكاليپتوس، بي‌ضرر بودن آن براي سيستم‌هاي زيستي و كارآيي مناسب آن روي آفات انباري، عواملي هستند كه اين تركيبات گياهي را به عنوان جايگزين مناسب تركيبات شيميايي پرخطر مطرح نموده‌اند.

Background & Aim: The use of herbal extracts as safe and effective factors for eradicating of stores pests has attracted much attention. In this paper, the bio-effects of fumigation and repellent effects of essential oil of Eucalyptus globolus were investigated on red flour beetle. Experimental: In this study, the toxicity, fumigation and repellency contacts were assayed by topical application and impregnation of filter papers (Whatman N°1). One micro liter of different essential oil concentrations were placed on thorax of adults by micro-applicator apparatus in topical application experiments. For impregnation method, treated filter papers were attached to top or bottom of Petri plates in two different assays in order to separation of fumigant and contact toxicity. Fumigation bioassays were carried out in 40 ml glass vials. For evaluating repellency value of the essential oil, the numbers of insects present on treated compared to untreated surface of filter papers were recorded after 2h of exposure and percentage repellency (PR). The essential oil achieved LD50 at 0.22 µl Insect-1 in topical method. It needs three time more essential oil for control of 90 percent of insects (LD90 = 0.69 µl/I) based on pro-bit analysis of data. Results & Discussion: We rejected the current method of contact toxicity evaluating as fumigation had more ‎contribution in filter paper treating assays. Percentage mortalities of ‎‏20.4‏‎, ‎‏14.8‏‎ and ‎‏14.8‏‎ were ‎evaluated by ‎‏1.04‏‎, ‎‏0.52‏‎ and ‎‏0.56‏‎ µl/cm‏2‏‎ of essential oil following subtraction of fumigant ‎toxicity portion. The LC‏50‏‎ of ‎‏113.6‏‎ µl/L of air were estimated in fumigation bioassays. Here ‎the equivalent LD‏90‏‎ was only ‎‏168.9 µl/L of air. The average repellency value of the four ‎concentrations, 0.93‏‎, ‎‏0.62‏‎, ‎‏0.31‏‎ and ‎‏0.1‏‎ µl/cm‏2‏‎ were ‎‏83.2 percent that is of group V (‎‏100-80.1‏‎‎‎% repellency). Industrial and practical recommendations: The limitation and prohibition of using chemical fumigation compositions appropriate have made the need of alternative pesticides more tangible. The considerable quantity of Eucalyptus extract, being harmless for biologic systems and its appropriate effectiveness on store pets are the factors that make this herbal composition important to be substituted for dangerous chemical compositions.