پديد آورندگان :
ميرزايي، حسين نويسنده استاديار دانشكده علوم اجتماعي , , پروين، امين نويسنده ,
كليدواژه :
بازنمايي , تفاوت , ديگري , غرب , گفتمان , مشروطيت
چكيده فارسي :
در سال‌هاي اخير مطالعه «ديگري» و «نمايش ديگري» به صورت مستقل در سنت مطالعات فرهنگي به‌خصوص نزد محققانِ «مركز مطالعات فرهنگي بيرمنگام» همچون استوارت هال اهميت يافته و از آن به عنوان دريچه‌اي براي شناخت خود، جامعه و فرهنگ خودي استفاده مي‌شود. شرق‌شناسي ادوارد سعيد و غرب و بقيه استوارت هال دو نمونه درخشان چنين مطالعه‌اي را نشان مي‌دهند. صنايع فرهنگي و ارتباطات انساني از مهم‌ترين مسايل مؤثر در شكل‌گيري نگاه به غرب در ايران بوده‌اند. به اين ترتيب شايد بتوان نخستين نسل از ايرانياني را كه به غرب سفر كردند، نخستين نسل از نمايش‌دهندگان ديگري در ايران دانست. هدف از نگارش اين مقاله، بررسي نمايش غرب در سفرنامه‌هاي ايرانياني است كه در دوره مشروطه از اروپا ديدن كرده‌اند. در اين راستا، سفرنامه‌هاي رضا قلي ميرزا، حاج سياح، عمادالسلطنه و ميرزا صالح شيرازي، به عنوان نمونه‌هاي اين تحقيق مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. سوال اصلي تحقيق بدين قرار است كه «غرب چگونه در اين سفرنامه‌ها به تصوير كشيده شده است»؟ پيش‌فرض اصلي نوشتار حاضر اين است كه غرب، پيش از هر چيز، يك برساخته فرهنگي ـ تاريخي است.
به منظور تبيين نظري مفاهيم «دگرساني» و «تفاوت» نظرياتي همچون واسازي دريدا، نظريه متن بارت، بينامتنيت كريستوا، روانكاوي لكان، زبان‌شناسي سوسور و باختين، گفتمان فوكو، لاكلو و موفه، و بازنمايي هال، مورد استفاده قرار گرفته است. متون اين سفرنامه‌ها به روش بازنمايي ـ گفتمان تحليل شده‌اند. سازوكارهاي كليشه‌سازي شامل دونيم‌سازي، طبيعي‌سازي، فتيش‌سازي، انكار و تقليل تفاوت، از جمله سازوكارهايي بوده‌اند كه از طريق آنها تحليل سفرنامه‌ها مورد ارزيابي نهايي قرار گرفته است.
چكيده لاتين :
Studying “Otherness” and “Representation of Other” in cultural studies especially in Birmingham Cultural Studies School, has been a significant subject of Study and has been used for understanding self, society and the self culture. The “Oriental Studies” of Edward Saied, “The West and the Rest” of “Stuart Hall”, are the two salient works of this subject. The culture industries and human communications are the most effective issues in approach formation toward west. In this sense, we could consider the first generation of Iranians who traveled to west, as the first generation who represented “the other” in Iran. The aim of this article is to study representation of west in itinerary of Iranians who traveled to west during constitution revolution era. Thus, Rezaqoli Mirza, Haj Sayyah, Emad Alsanltaneh, Mirza Saleh Shirazi`s itineraries are the cases of this study. The aim question of this article is that how west has been represented in these itineraries? The hypothesis is that west, more than anything else is a historical-cultural construct. In order to explain theoretically the idea of “Otherization”, Dreda`s Deconstruction, Barthes`s theory of text, inter-textuality of Cristova, Lakan`s Psychoanalysis, Saussure and Bakhtin`s Linguistics, discourse of Foucault, Lakla and Moufe and Representation of Hall will be used. The texts of these itineraries are analyzed by Representation-Discourse`s Method. The mechanisms of stereotyping like naturalization, fetishism, deny and diminishing the deference, are used for analysis in this article.
