جايگاه هويت ملي در نظام آموزش و پرورش ايران

National Identity in Educational System of Iran

هويت ملي از مباحث مهم و برجسته در دنياي امروز است. نياز به آن و احساس تعلق، وفاداري و گرايش به سمت آن از ضرورت‌هاي انكارناپذير در هر جامعه‌اي محسوب مي‌شود. با توجه به اينكه نظام آموزش و پرورش در همه كشورها بزرگ‌ترين نيرو و سرمايه انساني را در اختيار دارد، مي‌تواند يكي از بهترين راه‌هاي تحكيم و تقويت هويت ملي به شمار آيد و برنامه‌هاي درسي به عنوان يكي از اركان اصلي اين نظام مي‌توانند نقشي محوري و كليدي در شكل‌گيري هويت ملي ايفا كنند. با توجه به موارد فوق، هدف اصلي اين تحقيق بررسي جايگاه هويت ملي در نظام آموزش و پرورش است. به اين منظور ابتدا به طور مقايسه‌اي هويت ملي در نظام آموزش و پرورش ايران و ديگر كشورها مورد واكاوي قرار گرفته و سپس علل ضعف هويت ملي در نظام آموزش و پرورش ايران بيان شده است. در ادامه با موشكافي در اهداف كلي و آموزشي سه مقطع، ميزان توجه به مقوله هويت ملي در بيان اين اهداف مورد ارزيابي قرار گرفته است. نتايج اين بررسي نشان داد در اهداف تصريح‌شده براي نظام آموزشي ايران، هويت ملي از جايگاه مطلوبي برخوردار نيست و با توجه به تاثيرگذار بودن اين مقوله در ساير زمينه‌هايي كه به توسعه و تحكيم كشور مربوط است، نياز به تجديدنظر و بازانديشي دارد.

Identity is one the most significant discussions in contemporary world. In every society, a need, sense of dependency and tendency to national identity is inevitable. As educational system in all countries has the biggest power and humanistic capital, it is one the best tools for reinforcement and consistency of national identity and the curriculums have crucial role in national identity formation. As mentioned, the main aim of this article is to study the role of national identity in the educational system. To do so, first national identity will be discussed comparatively in Iran and other countries and later the reasons of its weakness in the educational system will be elaborated. The general goals of three educational stages (elementary, secondary and high School) and the amount of attention to national identity will be subtlety discussed. The results show that national identity in Iranian educational system has no desirable situation and as this factor has effective role, it needs to take into more considerations for developmental issues.