بررسي اثربخشي درمان گروهي شناختي- رفتاري در پيشگيري از عود و بهبود سلامت رواني افراد معتاد

The Effectiveness of Cognitive-Behavioral Group Therapy in Improve-ment of Relapse Prevention Skills and Mental Health in the Addicts

هدف پژوهش حاضر، بررسي اثربخشي درمان گروهي شناختي _ رفتاري بر بهبود سلامت رواني و پيشگيري از عود در افراد معتاد بوده‌‌است. به همين منظور در يك طرح پژوهشي شبه تجربي 15 نفر از معتاديني كه در مركز خود معرف بهزيستي شيراز دوره سم‌زدايي را با موفقيت به اتمام رسانده بودند براساس ملاك‌هايي انتخاب و در گروه آزمايش و 15 نفر ديگر نيز از همين معتادين براساس چند ملاك با اين گروه همتا‌‌شده، در گروه كنترل قرار گرفتند. گروه آزمايش به مدت 12 جلسه 5/1 ساعته از درمان گروهي شناختي- رفتاري بهره‌‌مند شد و گروه كنترل نيز به همين مدت در گروه‌هاي بي‌نام شركت كرد كه در آن، درمان خاصي صورت نمي‌پذيرفت. دو گروه قبل از شروع، بعد از اتمام درمان و دو ماه پس از آن مورد سنجش قرار گرفتند. ابزار اندازه‌‌گيري مورد استفاده در اين تحقيق، پرسشنامه سلامت عمومي ‌(GHQ-28) و آزمايش سنجش مورفين در ادرار بوده‌‌است. براي بررسي و تجزيه و تحليل داده‌ها از روش‌هاي آمار توصيفي و آزمون تحليل واريانس با تدابير مكرر مختلط (Mixed Repeated Measures) با طرح 3?2 و همچنين آزمون تعقيبي مقايسه‌هاي جفتي استفاده شده‌‌است . نتايج حاصل از تحليل يافته‌ها نشان داد كه بين دو گروه در مراحل پيش‌‌آزمون، پس‌‌آزمون و پيگيري از لحاظ وضعيت سلامت رواني، تفاوت معنا‌داري ديده مي‌شود و درمان گروهي شناختي- رفتاري در پيشگيري از عود در افراد معتاد موثر بوده‌‌است.

The purpose of this study was to investigate the effectiveness of cognitive-behavioral group therapy in improvement of relapse prevention skills and mental health in the addicted. The statistical population was all the addicted who were successfully detoxificated. For experimental group fifteen addicts were selected based on the available sample and for control group, fifteen subjects were paired with subjects of experimental group. The experimental group received cognitive-behavioral group therapy during twelve 90-minute sessions. The control group did not receive any treatment. Later, all participants completed the GHQ-28 inventory as pretest, posttest and 2 month follow up questionnaire. After treatment, urine test was performed for pre- test and follow up to identify relapsed individuals. The results revealed that cognitive-behavioral group therapy has significant effects on the improvement of relapse prevention skills and mental health in the addicts.