تحقيقي پيرامون شكل ضعيف كارايي در بازارهاي نوظهور: شواهدي از بورس اوراق بهادار تهران

A Study on the Weak Form of Efficiency in Emerging Capital Markets: Evidences from Tehran Stock Exchange (TSE)

بخش عمده‌اي از تحقيقات سنجش درجه كارايي بازار سرمايه، تا اين تاريخ به بورس اوراق بهادار كشور ايالات متحده آمريكا و كشورهاي اروپايي اختصاص داشته است و تحقيقات كمي در خصوص شناسايي درجه كارايي بازار سرمايه كشورهاي توسعه‌نيافته (كمتر توسعه‌يافته) به‌طور اعم و بازار اوراق بهادار تهران به‌طور اخص انجام شده بود. اين مطالعه به بررسي شواهدي پيرامون وجود حداقل شكل ضعيف كارايي در بورس اوراق بهادار تهران مي‌پردازد. نمونه آماري مشتمل 30 شركت پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مي‌باشد كه به روش نمونه‌گيري تصادفي ساده گزينش مي‌شوند. قلمرو زماني پژوهش، دوره‌هاي 1384-1387را در بر مي‌گيرد. فرضيه پژوهش نيز در صدد پاسخ به اين مساله است كه آيا بورس اوراق بهادار تهران از شكل ضعيف كارايي بازار سرمايه برخوردار است يا خير. نتايج آزمون غير پارامتريك ((Non-parametric Test و پارامتريك ((Parametric Test بيانگر اين موضوع است كه سري‌هاي بازده سهم از الگوي گشت تصادفي (Random Walk Theory) تبعيت نمي‌كند و ضريب خود همبستگي (Auto-correlation coefficient) در فواصل و سطوح متفاوت فرضيه صفر، شكل ضعيف بازار كارا را براي بازار اوراق بهادار تهران رد مي‌كند. نتايج تحقيقاتي از اين دست براي تحليل گران مالي بازار سرمايه، سرمايه‌گذاران بالقوه و بالفعل، بانك‌ها، اعتباردهندگان و دستگاههاي قانونگذاري حياتي بوده و آنها را در تصميم‌گيري‌هاي خود براي بهبود شرايط تصميم‌سازي بهينه ياري مي‌دهد. استمرار و تداوم انجام مطالعاتي ادواري از اين دست - در زمينه كارايي بازار سرمايه در كشورهاي كمترتوسعه‌يافته مي‌تواند كمك شايان توجهي به بهبود قوانين و مقررات ناظر بر بازار سرمايه نموده و موجبات غنا بخشي به ضوابط نظاراتي و همچنين بهينه‌سازي تصميمات سرمايه‌گذاران را مهيا نمايد.

So far, most of the studies on the Efficient Market Hypothesis have been devoted to the U.S as well as European capital markets, whereas just a few number of such researches have been conducted in undeveloped (less developed) countries in general, and Tehran Stock Exchange (TSE) in particular. The research examines some evidences indicating the lowest status of the Weak Form of Efficient Capital Market Hypothesis in TSE. The sample includes 30 companies registered with the TSE selected using the simple random sampling method. Timing of the study is restricted to the financial years within 1378 to 1384 (in solar calendar). The research is to answer the question if the TSE operates at the Weak Form of Efficient Capital Market Hypothesis. Findings of the study supported by the results of the Parametric and Non-parametric tests indicate that the time-series of stock returns are not consistent with the Random Walk Theory and that the Auto-correlation coefficient rejects the Null Hypothesis at different statistical intervals and levels of assuming a Weak Form of Efficient Capital Market Hypothesis. To keep such studies (on the Weak Form of Efficient Capital Market Hypothesis in less developed countries) being regularly conducted has the potential to considerably support the laws and regulations directing the capital market, and to enrich the supervising standards and to optimize the decisions made by the investors.