بررسي تاثير تمركززدايي مالي بر رشد و توزيع درآمد در مناطق مختلف ايران

The Impact of Fiscal Decentralization on Economic Growth and Income Distribution in Provinces of Iran

بررسي تاثير تمركززدايي مالي بر رشد و توزيع درآمد در مناطق مختلف ايران مهدي صادقي شاهداني*، اكبر كميجاني**، محمد هادي زاهدي وفا*** و محمد غفاري فرد **** 1391/1/ 1390 تاريخ پذيرش: 23 /8/ تاريخ دريافت: 2 در مطالعات اقتصادي، نظريه هاي تمركززدايي مالي در راستاي افزايش بهروري و كارايي دولت ها و گسترش تعادل و توازن منطقه اي مورد توجه قرار گرفته است و آن را به عنوان يكي از ابزارهاي اساسي گذار به اقتصاد مبتني بر بازار در كشورهاي درحال توسعه معرفي م يكنند. تمركززدايي اداري، مالي و اقتصادي پس از پيروزي انقلاب اسلامي ايران، به خصوص پس از پايان جنگ تحميلي، به عنوان سياست راهبردي توسعه استان هاي كشور مد نظر قرار گرفت و با ايجاد شوراي برنامه ريزي و توسعه استان ها و نظام درآمد هزينه استاني،گام هاي اساسي در جهت گسترش تمركززدايي در ايران برداشته شد، اما آنچه مد نظر برنامه ريزان اقتصادي بوده، بررسي چگونگي تاثير تمركززدايي مالي بر رشد اقتصادي و توزيع درآمد در مناطق است كه در اين مقاله با توجه به تاثير تمركززدايي مالي بر توزيع درآمد با استفاده از مدل تعمي ميافته سولو اثر مستقيم و غيرمستقيم تمركززدايي مالي بر رشد اقتصادي مورد ارزيابي قرار گرفت. پس از آزمون ايستايي داده هاي پانلي، وجود رابطه بلندمدت بين متغيرهاي الگو با استفاده از آزمون هاي ه مجمعي پدروني و كايو تاييد شد. پس از برآورد الگو با استفاده از ،1379 - مشخص شد، طي سال هاي 1386 (GLS) روش حداقل مربعات تعمي ميافته تمركززدايي مالي با دو شاخص تعريف شده (تمركززدايي از اعتبارات عمراني ملي و تمركززدايي از اعتبارات عمراني تخصيصي به استان)، بر رشد اقتصادي و توزيع درآمد استا نها تاثير مثبت داشته است، به طوري كه يك درصد افزايش در 0 درصد افزايش مي دهد. / تمركززدايي مالي، نرخ رشد اقتصادي را تا سطح 04 * دانشيار دانشگاه امام صادق (ع). ** استاد دانشگاه تهران. *** استاديار دانشگاه امام صادق (ع). .ghaffary2@yahoo.com : **** دانشجوي دروه دكتراي علوم اقتصادي دانشگاه امام صادق (ع )، پست الكترونيكي 98 فصلنامه پژوهشنامه اقتصادي (رويكرد اسلامي - ايراني) سال دوازدهم شماره 47 همچنين تمركززدايي مالي از طريق تاثير مثبت بر بهبود توزيع درآمد در استا نها به طور غيرمستقيم بر رشد اقتصادي مناطق اثر مي گذارد. .R58,O20,H77,E62,C33 :JEL طبقه بندي كليدواژه ها: تمركززدايي مالي، رشداقتصادي استان ها، توزيع درآمد، داده هاي پانلي، هم جمعي، روش حداقل مربعات تعميم يافته.

The Impact of Fiscal Decentralization on Economic Growth and Income Distribution in Provinces of Iran Mehdi Sadeghi Shahdani Akbare Komijani Mohammad Hadi Zahedi Vafa Mohammad Ghaffary Fard Received: 24 Oct 2011 Accepted: 11 Apr 2012 In economic studies, fiscal decentralization theories are used to increase productivity and efficiency of government and to improve the balance between different regions and it is mentioned as one of the fundamental tools in the way of transition to a market economy in developing countries. After Islamic Revolution in Iran and especially after Iran-Iraq war, fiscal and economic decentralization was officially considered as a strategic policy for the development of Iran’s provinces. Firstly, the Provincial Planning Councils were founded and then the provincial revenue-expenditure system was devised to increase the degree of decentralization. But the main concern of economic planners was to investigate the mechanism of which the fiscal decentralization had an impact on economic growth and income distribution. In this paper, by using augmented Solow model, the direct and indirect effects of fiscal decentralization on economic growth is evaluated. After testing for the stationary of our panel of data, it is confirmed that there is a long-run relationship between variables of the model by using Pedroni and Kao tests. After estimating the model by using generalized least squares (GLS) method, it was shown that during the period of 1379-1386, fiscal decentralization (based on two measures of decentralization of national investment expenditures and decentralization of provincial investment expenditures) had a positive effect on economic growth and income distribution in provinces. This effect was in a way that one percent increase in fiscal decentralization would increase economic growth rate up to 0/04 percent. In addition, fiscal decentralization improve income distribution in provinces and indirectly affects economic growth of different regions. JEL Classification: C33, E62, H77, O20, R58 Keywords: fiscal decentralization, economic growth, income distribution, panel data, cointegration, generalized least squares method