عز ت نفس، معيارها و آثار تربيتي آن از نظر آيا ت، روايات و نظريات روا نشناسي

Self-Esteem, Criteria and its Training Impacts from Viewpoint of Verses, Sayings and Psychological Theories

عزت نفس يكي از مهم‌ترين و بنيادي ترين اصول تربيتي است، زيرا اساس تربيت بر عزت است و اگر فرد با عزت رشد يابد و تربيت شود، پيوسته و در هر اوضاع و احوالي استوار و نفوذناپذير مي‌شود. عزت نفس يكي از مهم‌ترين عوامل تحول رواني فرد است و افرادي كه عزت نفس بالا دارند، از نظر اخلاقي افراد برانگيخته اي هستند كه نه فقط شايسته‌اند، بلكه نگرش مثبت نسبت‌ به خود دارند. اسلام بر اين اصل تكيه كرده و آن را محور تعليمات خود قرار داده است. در متون اسلامي از «بندگي خدا»‌، «تقوا»، «ايمان» و «‌طلب عزت از خدا» به‌عنوان عوامل اساسي نيل به عزت و از طاغوت (حاكمان ستمگر)، حرص و طمع، هواي نفس و رعايت نكردن حق و انصاف به‌عنوان موانع نيل به عزت ياد شده‌است. علماي روان‌شناسي نيز به اين اصل توجه زيادي معطوف داشته اند. در متون روان‌شناسي اصول همبستگي، بي-همتايي، قدرت و الگوها به‌عنوان پيش‌زمينه‌هاي عزت نفس معرفي شده‌است. براندن براي پرورش عزت نفس افراد بر زندگي آگاهانه، پذيرش خود، مسيوليت‌پذيري نسبت‌به خود، ابراز وجود، زندگي هدفمند و وحدت فردي تاكيد كرده‌است. عزت نفس آثار فراواني براي فرد و جامعه دربردارد كه از مهم‌ترين آنها تقويت اراده و خودباوري و ايمان به اصالت و اهميت فرهنگ خودي مي‌باشد. روش هاي كاربردي متنوعي براي رشد و پرورش عزت نفس با استفاده از آيات، روايات و ديدگاه‌هاي روان‌شناسي وجود دارد.

Self-esteem is among the most important and fundamental training principles, because training is based on respect, and if individuals are trained and grown respectably, they will firm and impenetrable. Self-esteem is one of the most important factors contributing to individuals’ mental development, and those who have high self-esteem are excited people who are not only fitting, but also have a positive view toward themselves. Islam relies on this principle and considers it as the axis of its instructions. Throughout Islamic texts, God’s slavery ,piety, faith, and seeking esteem from God are referred to as the basic factors to reach esteem; meanwhile oppressive rulers, greed ,seeking superiority and not observing right and justice are referred to the impediments of achieving esteem. Psychology scientists have also paid much attention to the principle. Correlation principle, uniqueness, power, and patterns are introduced as the required grounds for self-esteem. Branden has stressed the importance of conscious life, believing in us, being responsible to ourselves, self-assertion, target-oriented life and individual unity for cultivating self-esteem. Self-esteem has lots of impact on individuals and society; chief among them are reinforcing will, self confidence, believing in authenticity and importance of native culture. There are some various applied approaches for cultivating self-esteem through using verses of the Holy Quran, sayings and psychological viewpoints.