تحليل شاخص ايمني بيمارستان (HSI) در رويارويي با بحران

Hospital Safety Index analysis in confronting disasters

تحليل شاخص ايمني بيمارستان (HSI) در رويارويي با بحران: يك مطالعه موردي اعظم لاري1، كتايون جهانگيري2، كامران حاجي‌نبي3 1. دانشجوي كارشناسي ارشد رشته مديريت خدمات بهداشتي درماني، واحد علوم و تحقيقات، دانشگاه آزاد اسلامي تهران، ايران 2. نويسنده مسيول: دانشيار گروه سلامت خانواده، مركز تحقيقات بهداشت مادر و كودك، پژوهشكده علوم بهداشتي جهاد دانشگاهي، تهران، ايران 3. استاديار، گروه مديريت خدمات بهداشتي درماني، واحد علوم و تحقيقات، دانشگاه آزاد اسلامي‌، تهران، ايران دريافت:20/9/91 پذيرش:1/11/91 چكيده مقدمه: بيمارستان‌ها به دليل نقش بسيار مهمي كه در جهت تامين، حفظ و ارتقاي سلامت ايفا مي‌كنند از اهميت بسياري برخوردارند. حفظ قابليت و عملكرد بيمارستان در زمان بحران از اين جهت حايز اهميت است كه بتواند ضمن انجام وظايف جاري، توان پاسخگويي به حجم زياد بيماران و مجروحين را نيز داشته باشد. شاخص ايمني بيمارستان يكي از شاخص‌هايي است كه به كمك آن مي‌توان ميزان كارايي بيمارستان را در زمان بحران تعيين كرد. مطالعه حاضر به منظور تعيين شاخص ايمني بيمارستان در زمان بحران در يكي از بيمارستان‌هاي وابسته به سازمان تامين اجتماعي در شهر تهران انجام شده است. روش‌ها: اين پژوهش از انواع پژوهش‌هاي كاربردي است كه در انجام مراحل مختلف آن برحسب ضرورت از روش‌هاي كيفي و كمّي استفاده شده است. بيمارستان مورد بررسي از 4 ساختمان تشكيل‌شده و جامعه پژوهش را واحدها، بخش‌ها و پرسنل بيمارستان تشكيل داده‌اند. در اين پژوهش جهت گردآوري داده‌ها از روش‌هاي مشاهده، مصاحبه و چك‌‌ليست استاندارد «پاهو» (مطابق دستورالعمل WHO/PAHO) استفاده شد كه به كمك آن شاخص ايمني بيمارستان (در سه حيطه سازه‌اي، غيرسازه‌اي و عملكردي) و سطح خطرپذيري آن تعيين گرديد. براي بررسي اعتبار محتواي صوري ابزار اندازه‌گيري، از اساتيد صاحب‌نظر در زمينه مديريت بيمارستان بهره گرفته شد. يافته‌ها: نتايج اين مطالعه نشان داد كه بيمارستان مذكور با توجه به شاخص‌هاي سه‌گانه با معدل 25/0 در گروه C قرار گرفته است، گروه C بيمارستان‌هايي هستند كه در صورت وقوع بحران، ايمني ساختار و ساكنين را تامين نكرده و عملكرد معمول خود را نيز از دست مي‌دهند. نتيجه‌گيري: با سنجش شاخص ايمني بيمارستان و محاسبه ميزان ايمني آن در برابر بحران مي‌توان تعيين نمود كه يك بيمارستان تا چه اندازه مي‌تواند در برابر يك بحران به حفظ ساختار و عملكرد خود بپردازد. به كمك اين شاخص تصميم‌گيران و سياست‌گذاران قادر خواهند بود، اولويت انجام مداخلات مديريتي و عمراني در حيطه بهداشت و درمان را تعيين نمايند. كلمات‌كليدي: شاخص ايمني بيمارستان، بحران، سازه‌اي، غيرسازه‌اي

Hospital Safety Index analysis in confronting disasters: A case study Azam Lari, MA student of health care management, Science & Research Branch Islamic Azad University, Tehran, Iran Corresponding author: Katayoun Jahangiri, Associate professor of Institute of Health sciences, University of Jihad Kamran Haji Nabi, Assistant professor, Science & Research Branch Islamic Azad University, Tehran, Iran Received: 2012-12-10 Accepted: 2013-01-20 Abstract Background: Hospitals have an important role in order to maintain and improve health and to function without interruption in emergency situations. Hospital Safety Index is one of the indicators that can help to determine the efficiency of hospitals in disasters situations. This study was done in order to assess the safety of one of the referral hospitals related to Social Security Organization in disasters in Tehran. Methods: In this applied study, a referral hospital in Tehran city was studied based on structural, nonstructural and functional factors by using WHO/PAHO standard checklist. Findings: According to the results, the final Safety Index score placed this hospital into C category of three categories of safety. It means that the lives and safety of occupants of this hospital deemed at risk during disasters. Conclusion: The Hospital Safety Index helps authorities to quickly determine where interventions can improve safety. The safety index is not only a tool for making technical assessments, but it provides a new approach to disaster prevention and mitigation for the health sector. Calculating the safety score allows hospital to establish maintenance and monitoring routines and look at actions to improve safety in the medium term. This quick overview will give decision makers a starting point for establishing priorities and reducing risk and vulnerability in healthcare facilities. Keywords: Hospital Safety Index, disaster, structural, nonstructural