رقابت در بازار محصول، تركيب هيات‌مديره و كيفيت افشاي اطلاعات: شواهدي از بورس اوراق بهادار تهران

Product Market Competition, Board Composition and Disclosure Quality: Evidence from Tehran Stock Exchange

بر اساس ادبيات موجود، رقابت در بازار محصول به عنوان يك ساز و كار حاكميتي برون سازماني و يك عامل مهم و حياتي در اتخاذ تصميمات افشاي اطلاعات توسط شركت‌ها مطرح شده است. بر اين اساس، پژوهش حاضر به بررسي رابطه بين رقابت در بازار محصول، تركيب هيات‌مديره و كيفيت افشاي اطلاعات در شركت‌هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته است. نمونه‌ مورد بررسي شامل 90 شركت طي سال‌هاي 1382 الي 1388 و روش آماري مورد استفاده نيز مدل رگرسيون لجستيك است. نتايج حاصل از پژوهش بيانگر اين است كه رقابت در بازار محصول داراي اثر راهبردي است و رابطه معنادار U شكلي با كيفيت افشاي اطلاعات دارد. ليكن، در خصوص اثر حاكميتي، نتايج بيانگر اين است كه درصد اعضاي غيرموظف هيات‌مديره رابطه معناداري با كيفيت افشا ندارد و رقابت در بازار محصول نيز باعث بهبود و تقويت رابطه بين اين دو متغير نمي‌شود. بررسي متغيرهاي كنترلي نيز نشان‌دهنده اين است كه بازده دارايي‌ها داراي رابطه معنادار و مثبت، و نسبت بدهي و اندازه شركت داراي رابطه معنادار و منفي با كيفيت افشا است. با اين وجود، رابطه بين اندازه شركت و كيفيت افشا از لحاظ آماري ضعيف است.

According to the existent literatures, product market competition has been considered as an external governance mechanism and a critical factor in adopting decisions of information disclosure by companies. The purpose of this paper is to examine the relationship between product market competition, board composition and disclosure quality for firms listed in Tehran Stock Exchange (TSE). The sample consists of 90 firms during 2003 to 2009 and the statistical method of analysis is the Logistic Regression Model. The findings show that product market competition has strategic effect and displays an U-shaped relationship with disclosure quality of information. From governance effect view, the results indicate that there isn’t significant relationship between percentage of board of directors and disclosure quality; also, product market competition didn’t improve this relationship. studying control variables, we found that return of assets have positive significant relationship with disclosure quality but debt ratio and firm size have negative one. However, statistically there is a weak relationship between firm size and disclosure quality.