فانتوم ليمب (عضو خيالي) و همبسته هاي آن

Phantom limb correlates among amputee war veterans

هدف: حس فانتوم و درد فانتوم از مشكلات شايع بيماران قطع عضوي است. تعداد قابل توجهي از جانبازان نيز از اين عارضه رنج مي‌برند. هدف اين مطالعه تعيين فراواني و همبسته هاي درد وحس فانتوم و نيز برخي عوامل مرتبط با آن در جانبازان است. روش: پرونده‌هاي تمام جانبازان بيمارستان خاتم‌الانبيا در نيمه دوم سال 1389 بررسي و فراواني درد و حس فانتوم و نيز رابطه آن با برخي عوامل نظير عضو قطع شده، سمت قطع شدگي، سابقه استفاده از پروتز و همچنين وجود افسردگي و اضطراب ارزيابي شد. يافته‌ها: در اين مطالعه پرونده 96 بيمار با ميانگين سني 7.9 ±46.2 و ميانگين سني 7.85±23.03 در زمان قطع عضو بررسي شد كه نتيجه حاكي از آن بود كه از اين تعداد ،40 بيمار (41.7 درصد) درد فانتوم، 27 نفر (28.4درصد) حس فانتوم و 39 بيمار (40.6 درصد) دردهاي استامپ را تجربه كرده اند. دردهاي فانتوم و حس فانتوم در موارد قطع عضو اندام فوقاني به طور معناداري بيشتر ديده شد. بين سطح عضو قطع شده و بروز درد و حس فانتوم ارتباط معنا داري ديده نشد. بين سمت قطع شدگي و همچنين سطح اضطراب و افسردگي بيماران و بروز اين عوارض ارتباط آماري معناداري يافت نشد. استفاده از پروتز در بروز دردهاي فانتوم با كاهش آماري معنا دار همراه بود. نتيجه‌گيري: فراواني درد فانتوم در جانبازان، با وجود گذشت سال‌ها از زمان قطع عضو، بسيار زياد است. استفاده از پروتز ممكن است با كاهش ميزان سازمان دهي مجدد قشر حسي مغز در كاهش ميزان درد فانتوم موثر باشد. اگرچه سال‌ها پس از قطع عضو برخي عوارض آن از جمله درد و حس فانتوم و نيز درد استامپ باقي مي‌ماند، ولي به نظر نمي رسد افسردگي در اين فرآيند نقش بارزي داشته باشد.

Background: Phantom limb and phantom pain are amongst the most common problems in amputees. A relatively large number of war veterans with an amputated limbs suffer from these complications. We aimed to determine the frequency of phantom pain and phantom sensation among Iranian war victims as well as defining their determinant factors. Method: We assessed all war victim patient charts in Khatam Al-Aanbia Hospital during the second half of 2010. Frequency of phantom pain and sensation and some related indicators such as demographic factors, history of prosthesis use, depression and anxiety were determined. Result: 96 files were reviewed with the patients’ mean age of 46.2±7.9 years having experienced amputation at the mean age of 23.03± 7.8 years. Forty patients (%41.7) had phantom pain and 27 cases (%28.4) reported phantom sensation while 39 patients (%40.6) had stump pain. Phantom pain and sensation were more frequent in the upper extremities. The study could not detect any association between the side and level of amputation and depression or anxiety, and neither with phantom pain or sensation. The use of prosthesis significantly correlated with decreased phantom pain. Conclusion: Phantom pain appeared to be quite prevalent among amputee war veterans even several years after the event. The use of prosthesis seems to lower the incidence of phantom pain and phantom sensation. Although some complication of amputation including phantom sensation and phantom limb tend to remain for several years, depression does not seem to play a crucial role in this respect.