بررسي تطبيقي آيين جوانمردي در ادب فارسي و عربي

A Comparative Study of Procedural Fairness in Persian and Arabic Literature

جوانمردي و عياري كه آن را «فتوت» نيز ترجمه كرده اند، از پديده هاي بسيار مهم تاريخ اجتماعي ايران و سپس كشورهاي اطراف آن بوده است و شيوه اي از حيات روحي است كه به نظر مي رسد ريشه‌هاي آن در ايران پيش از اسلام پايه‌گذاري شده است. آن‌ها به دسته‌هاي مختلفي تقسيم مي‌شوند كه در ادب فارسي «عياران» و در ادب عربي «صعاليك» ناميده مي‌شوند. عياران، گروهي از جوانمردان بودند كه اصول اخلاقي و مبارزاتي ويژه‌اي را برگزيده و جوانمردي را پيشه خود ساخته بودند و صعاليك هم كه به‌صورت «الفقيرُ الذي لا مالَ له» تعريف مي شوند، افرادي بودند كه بهره‌اي از مال و ثروت نداشتند و به‌خاطر فقر و عدم توازن اجتماعي به اين جرگه پيوستند. در اين پژوهش مي‌كوشيم با تكيه بر مكتب آمريكايي ادبيات تطبيقي كه شرط تطبيق را صرفاً وجود زمينه هاي تاثير و تاثّر نمي داند، به بررسي مقايسه اي اين دو گروه در قالب زمينه‌هاي پيدايش و مضامين اخلاقي و اجتماعي مشترك بپردازيم. به‌نظر مي رسد علت اصلي تشكيل هر دو گروه، نبود جامعه عدالت محور و توازن اجتماعي بوده است. مهم‌ترين ويژگي هاي اخلاقي و اجتماعي مشترك اين دو گروه عبارت‌اند از: بخشندگي؛ صبر در برابر سختي‌ها؛ شجاعت؛ جوانمردي؛ حمايت از فقرا؛ داشتن مهارت‌ هاي جنگي ازجمله تير‌اندازي؛ نبردهاي شبانه و دزدي و راهزني. اين مقاله ضمن اشاره به ويژگي هاي مشترك اخلاقي و اجتماعي، به بررسي علل پيدايش اين دو گروه نيز مي‌پردازد.

Chivalry and agility that is also translated as "generosity" have been very important phenomenon in the social history of Iran and surrounding countries and is a spiritual way of life that seems to have its roots in pre-Islamic Iran. They are divided into different categories that are called as ‘caliber’ and ‘brat’ in Persian and Arabic literature, respectively. Caliber was a group that had made ethics and campaign-specific career choice and self-indulgence and brat also defined as impoverished with no money, on the other hand people who had no interest in wealth and joined that house because of poverty and social imbalance. This study relying on comparative literature of American schools that merely doesn’t see the criteria existence of affect and affected attempt to make a comparative study of these two emerging fields within the common social and ethical implications. It seems that the main reason behind the formation of each of two groups was lack of community-based justice and social harmony. The most common social and moral characteristics of the two groups are: clemency; patience in the face of adversity, courage, generosity, support for the poor; combat skills including shooting, fighting, theft and robbery. This article also refers to common moral and social characteristics and examines the reasons behind the rise of the two groups.