اثر اسانس هاي آويشن دنايي و مرزه بختياري بر ليپوپروتيين هاي پلاسما در موش هاي صحرايي تغذيه شده با رژيم غذايي پر چرب

Effects of essential oils of Thymus deanensis and Satureja bachtiarica on plasma lipoproteins in rats feeding with a fatty diet

مقدمه و هدف: هيپرليپدمي از ريسك فاكتورهاي اصلي در پيشرفت بيماري هاي قلبي عروقي مي باشد. آويشن دنايي (Thymus deanensis Celak) و مرزه بختياري (Satureja bachtiarica Bunge) گياهاني دارويي و معطري هستند كه شايد به دليل داشتن متابوليت هاي ثانويه مهم در آن ها نقش مناسبي در بهبود هيپرليپدمي داشته باشند. روش بررسي: در اين تحقيق اثرات هيپوليپدميك اسانس دو گونه مذكور در موش هاي صحرايي تغذيه شده با جيره غذايي پرچرب مورد بررسي قرار گرفتند. تعداد 40 سر موش صحرايي نر و ماده بالغ (20 سر در هر گروه) با ميانگين وزن 190 تا 220 گرم به صورت تصادفي به 5 گروه 8 تايي تقسيم شدند. گروه هاي آزمايشي در اين مطالعه شامل 1) جيره شاهد؛ 2) جيره شاهد + جيره پر چرب؛ 3) جيره پر چرب+ لوواستاتين؛ 4) جيره پر چرب+ اسانس آويشن دنايي (دز 200 ميلي گرم بر كيلوگرم)؛ 5) جيره پر چرب+ اسانس مرزه بختياري (دز 200 ميلي گرم بر كيلوگرم) بودند. يك هفته بعد از شروع جيره غذايي خاص، حيوانات به مدت سه هفته تحت تيمارها فوق قرار گرفتند. پس از طي اين مدت سرم و پلاسما جهت اندازه گيري ليپيدها و انجام ساير آزمايشات بيوشيميايي جدا شد. نتايج و بحث: نتايج آزمايش نشان داد كه اسانس آويشن دنايي در موش هاي صحرايي تغذيه شده با جيره غذايي پر چرب به صورت معني داري سطح ليپوپروتيين هاي با چگالي پايين (LDL) را كاهش داد (05/0 > p). هم چنين اسانس مرزه بختياري تا حدودي سطح ليپوپروتيين هاي با چگالي بالا (HDL) را افزايش داد (05/0 < p). تفاوت آماري معني داري بر ميزان تري گليسريدهاي سرم خون موش هاي صحرايي مشاهده شد (05/0 > p)، به طوري كه كمترين و بيشترين ميزان تري گليسريدها به ترتيب متعلق به گروه دريافت كننده اسانس آويشن دنايي و گروه دريافت كننده جيره پر چرب بود. توصيه كاربردي/صنعتي: نتايج آزمايش نشان داد كه اسانس آويشن دنايي و مرزه بختياري داراي اثرات آنتي ليپدميك قوي در موش هاي تغذيه شده با جيره غذايي پر چرب مي باشد.

Background & Aim: Hyper lipidemy is one of the main factors in progressing cardiovascular diseases. Thymus deanensis celak and Satureja bachtiarica Bunge are medicinal herbs which are used in folklore medicine in Iran. In this research, hypolipidemic effects of essential oils of these herbs in rats fed with a fatty diet were investigated. Experimental: 40 male and femade adult rats (20 rats in each group) with 190 - 220 g weight were divided to five groups randomly (8 rats in each group). Experimental groups were 1) control, 2) control + fatty ration, 3) standard drug () + fatty ration, 4) T. deanensis (200 mg/kg) + fatty ration, and 5) S. bachtiarica (200 mg/kg) + fatty ration. At one week after starting special dietary ration, animal treated by the essential oils for three weeks. In final, serum and plasma were separated for measuring lipids and doing the other biochemical experiments. Results & Discussion: Results indicated that the essential oil of T. deanensis in rats fed with fatty dietary ration decreased level of low density lipoproteins (LDL) significantly (p ? 0.05). There was a significant difference in amount of triglycerides of blood serum in rats (p ? 0.05), The lowest and highest amounts of triglycerides obtained from T. deanensis and control + fatty ration groups, respectively. Recommended applications/industries: Results indicated the essential oil of T. deanensis had hypolipidemic effect in rats fed with a fatty diet.