مطالعه ي تطبيقي قواعد بنيادين حقوق بشردوستانه در «نهج البلاغه» و «گزارش قواعد عرفي حقوق بين الملل بشردوستانه»

The Comparative Study of Fundamental Rules of International Humanitarian Law and ICRC`Report on Customary International Humanitarian Law

قواعد بشردوستانه، دستاورد بزرگ نظام حقوق بين الملل در قرون نوزدهم و بيستم محسوب مي شود. حمايت از غيرنظاميان و چگونگي رفتار با افراد خارج از صحنه نبرد (مجروحان، بيماران، فراريان و اسيران)، احترام به اجساد كشته شدگان و مردگان، ممنوعيت توسل به هر شيوه ي جنگي به ويژه منع به قحطي كشاندن دشمن و منع عمل متقابل از جمله اصول و قواعد بنيادين نظام حـــقوق بشــردوستانه مي باشند. بسياري از اين قواعد و اصول بنيادين حقوق بشردوستانه كه غالب آنها تنها در سده ي اخير ميلادي در رويه دولتها مورد پذيرش قرار گرفته اند! در 1400 سال پيش مورد تاكيد حضرت علي(ع) بوده است و بر رعايت آنها تاكيد نموده اند و فرماندهان و سربازان تحت امر خود را ملزم به پيروي از آنها دانسته اند و بر رعايت آن مقررات نظارت كرده اند. جالب توجه است كه تا سال ها در حقوق بين الملل عرفي مشخص نبود كه آيا قوانين جنگ براي حمايت از غيرنظاميان، افراد مريض يا مجروح، اسراي جنگي و مانند آن در مــورد جنگ هاي داخلي هم اجرا مي شود يا خير تا آنكه با تصويب ماده 3 كنوانسيون هاي چهارگانه ژنو 1949 برخي حمايت ها براي اشخاص فوق الذكر در درگيري هاي داخلي مورد شناسايي قرار گرفت، اما امام علي(ع) رعايت مقررات حقوق بشردوستانه توسط سربازان خود در جنگ هاي صفين و خوارج را به دقت مورد توجه قرار دادند كه در تقسيم-بندي هاي كنوني حقوق بين الملل معاصر، به عنوان جنگ هاي داخلي شناخته مي شوند.

Humanitarian rules are a landmark achievement of International Law in the nineteenth and twentieth century. Some rules are fundamental rules such as protection of civilians and persons Hors de combat (Wounded and sick, Persons deprived of their liberty ), Protection of the dead against despoliation, prohibition of Starvation as a Method of Warfare and prohibition of reprisal. Some of these rules and principles have been recognized by Imam Ali at 1400 years ago. It is interesting that these rules recently adopted by states. It is necessary to say also that the application of some rules in non-international wars until 1949 including protection of civilians and Wounded and sick, prisoners of war are not certain. Imam Ali respected Fundamental Rules of International Humanitarian Law in “ sefain “ and “ khavarej ‘ that are described as non-international wars in contemporary international law.