سنجش قدرت بازاري صنايع كارخانه‌اي ايران

Evaluation of Market Power in Manufacturing Industries in Iran

در اين مقاله با استفاده از مدل تعميم يافته‌ي راجر، شاخص لرنر براي صنايع فعال در كد چهار رقمي ISIC در طي دوره‌ي زماني 1374 تا 1386 محاسبه شده است. يافته‌هاي اين مطالعه بيانگر آن است كه در 38 صنعت از 131 صنعت، شاخص لرنر بين 8 صدم تا 16 صدم بوده است. هم‌چنين شاخص لرنر در صنايع مختلف نشان مي‌دهد كه بيش از 50 درصد صنايع ايران داراي قدرت انحصاري بوده و توانسته‌ است شكاف قابل توجهي بين قيمت و هزينه‌ي نهايي ايجاد كند. با مقايسه‌ي شاخص لرنر با شاخص تمركز هرفيندال- هيرشمن و شاخص نسبت تمركز چهار بنگاه مي‌توان به اين نتيجه دست يافت كه در بيش‌تر صنايعي كه شاخص لرنر بالاتري را دارا بوده‌اند، شدت تمركز نيز بالا بوده است، به‌گونه‌اي كه در 20 صنعت از 29 صنعتي كه داراي شاخص لرنر بالا بوده‌اند، شدت تمركز، بالا و نسبت تمركز چهار بنگاه بيش از 40 درصد بوده است. طبقه‌بنديJEL :F1، L1 و L6

This paper using generalized Roegerʹs model calculated the Lerner index for Iranian active industries in 4-digit ISIC codes during the period 1995-2007. The findings indicate that the Lerner index has been between 8 to 16 percent in 38 industries among 131 ones. The index also in different industries shows that more than 50 percent of Iranian industries have monopolistic power such that they have generated a significant gap between price and marginal cost. Comparing the Lerner index with Herfindahl–Hirschman and four - firm concentration ratio indices gives this result that the industries with high concentration ratio have greater value of Lerner index so that The four-firm concentration ratio of 20 industries (among the 29 industries) has had a value more than 40. JEL Classification: F1، L1،L6 Keywords: Lerner, Marginal Cost, Concentration, Monopoly, Industry