ماهيت و قلمرو علم‌الاسما

The Nature and Domain of the Knowledge of Names

اين مقاله به بررسي ماهيت و قلمرو دانشي مي‌پردازد كه در قرآن از آن به «علم‌الاسما » تعبير شده است. اين تحقيق به شيوه توصيفي ـ تحليلي انجام شده است. فراگيري اين علم، علت برتري انسان بر فرشتگان و نشانه شايستگي او براي خلافت خداوند در زمين است. فرشتگان توان فراگيري كامل اين دانش را نداشتند و بدين علت بر عظمت مقام حضرت آدم(ع) اعتراف كردند. ديدگاه‌هاي مختلفي در تبيين اين دانش ارزشمند بيان شده است؛ اما اين تحقيق به اين نتيجه رسيده است كه علم‌الاسما ، شناخت تمام اسما و صفات حسناي خداوند متعال است؛ البته در محدوده‌اي كه براي غيرخداوند ميسر است. اين دانش حضوري است و شامل حقايق ملكوتي و شناخت جهان مادي مي‌شود؛ اما با توجه به اقتضايات جهان مادي، صاحب آن از وحي و ديگر شيوه‌هاي دريافت علوم الهي بي‌نياز نيست. اين علم به حضرت آدم(ع) اختصاص نداشته؛ بلكه پيامبران و ايمه(ع) نيز از آن برخوردار بوده‌اند.

The present paper investigates the nature and domain of a discipline to which Quran refers as "the Knowledge of Names". A descriptive-analytical method is used in this research. Manʹs acquaintance with this discipline is the reason for his superiority over the angels and sign of his qualification to be Godʹs vicegerent on the earth. The Angels were not able to learn this knowledge completely; therefore, they admitted Prophet Adamʹs high dignity. Different views have been proposed to give a clear picture of this valuable Knowledge. This paper, however, concludes that the Knowledge of Names means the acquaintance with the Names and Most Beautiful attributes of the Most High God, which is, no doubt, limitedly possible for those other than God. It is an immediate knowledge and includes celestial realities and knowledge of material world. No doubt, due to requirements of material world, one who has this knowledge cannot do without revelation and other ways of acquiring divine sciences. This knowledge was not exclusive to the Prophet Adam (peace be upon him) but other prophets and Imams (peace be upon them) had access to it.