الگوي مصرف اسلامي (محدوديت ها و مفروضات)

Islamic Consumption Pattern (Restrictions and Assumption)

بي­ترديد فرد مسلماني كه مي­خواهد در فضاي شريعت قرار گيرد با محدوديت­هايي براي انجام مصارفش روبرو است. در واقع شريعت اسلام با آموزه­هاي خود در قالب كتاب و سنت معصومين(ع)، بايدهاي رفتار مصرفي فرد مسلمان را تبيين نموده و اهداف و انگيزه­هاي او را نيز مطابق با اين آموزه­ها، در او نهادينه مي­كند. شناخت درست از قوانين و مقرارت و همچنين محدوديت­هاي مصرفي يك فرد مسلمان در چارچوب دين اسلام، براي تبيين الگوي مصرف نقش حياتي دارد. در اين تحقيق تلاش شده است ضمن شناخت اين عوامل به بررسي پيش­فرض­ها و مفروضات اين الگو پرداخته شود و يك الگوي مصرفي مستقل در اسلام متفاوت از الگوي مصرفي سرمايه­داري را اثبات نمود. سوالات و فرضيه­هاي اين تحقيق در مورد وجود الگوي مصرف مستقل است كه مفروضات و محدوديت­هاي متفاوت از مفروضات و محدوديت­هاي موجود در الگوي مصرف سرمايه­داري را مي­طلبد. روش انجام اين تحقيق نيز توصيفي، تحليلي و اسنادي بوده است و از اسناد مربوطه به صورت كتاب، مقاله و پايان­نامه استفاده شده است. در اين تحقيق اين نتيجه بدست آمده است كه عمده مفروضات و محدوديت­هاي فرد مسلمان متفاوت از يك انسان اقتصادي در نظام سرمايه­داري است و از اينرو الگوي مصرف اسلامي با توجه به محدوديت­ها و مفروضات خاص خود شكل مي­گيرد. در الگوي مصرف اسلامي، يك فرد مسلمان درآمد خود را ابتدا به مصارف خود شامل مصارف واجب اختصاص مي­دهد. درآمد مازادي را كه بعد از مصرف فرد مسلمان باقي مي­ماند، مي­تواند به انفاق اختصاص يابد يا سرمايه­گذاري گردد. اگر بازده سرمايه­گذاري درآمد مازاد بر مصرف براي مصرف­كننده مسلمان بزرگ­تر از پاداش مصرف آخرتي آن باشد، در آن صورت درآمد مازاد بر مصرف خود را سرمايه­گذاري مي­كند. اما اگر بازده سرمايه­گذاري درآمد مازاد بر مصرف كوچك­تر از پاداشي باشد كه مصرف­كننده مسلمان به علت مصارف اخروي آن در ذهن دارد، درآمد مازاد خويش را انفاق مي­نمايد.

God has given boundless gifts unsparing to man. Since God created man, only God had full knowledge of the existence of man’s structure and mechanism. So, all laws and regulations are justified in the form of religion for promoting man’s status. From consumption aspect, there are laws and regulations for humans that have placed them in a special framework of principles and have ensured their success in moving according to this framework. Undoubtedly, a Muslim who wants to act according to religion is faced with some restrictions about his consumption. In fact, Islam as a religion should explain the Muslims’ consumer behavior and institutionalize their motives and goals within the framework of Holy Quran and Sunnah (Islamic Tradition). Accurate knowledge of laws and regulations and consumption constraints on a Muslim as an individual consumer, in the framework of Islam are crucial in determining the pattern of Islamic consumption. In this research it is tired to survey the axioms and assumptions of this pattern and to outline the factors which affect this pattern. Since these factors, axioms, assumptions and constraints are the cause of the behavior of Muslim and non-Muslim consumers, major differences between the behavior of Muslim consumer and the behavior of an individual in conventional economics have been surveyed. These differences had proven an independent consumption patterns in Islam which are different from capitalistic consumption patterns. The questions and hypothesises proposed in this research, are about independent consumption patterns for Muslim individuals which are different from the constraint, axioms and assumptions in capitalistic consumption pattern. The method of this study is descriptive, analytical and documental, and relevant documents, articles and theses are used in preparing this paper. Also, for analyzing the Muslims’ consumer consumption behavior, an Islamic society has been considered; so the consumption behavior of a real society is not analyzed. In this study, it is revealed that the main axioms and assumptions and constraint of a Muslim vary from a person in capitalist economic system, hence the Islamic consumption pattern is formed according to its own limitations and axioms. In the Islamic consumption pattern, a Muslim at first allocates his income to his necessary expenses, then the remained, can be allocated to Enfagh or be invested again as more Enfagh in the subsequent periods for satisfying the necessary consumptions in an optimal form.