برنامه‌ريزي راهبردي توسعه گردشگري شهري با استفاده از مدل استراتژيك SOAR (نمونه موردي شهر تفت)

Strategic Planning of Urban Tourism Development with use SOAR Strategic Model (case study Taft city)

گسترش سريع شهرنشيني و تغيير در بنيادهاي شيوه زندگي در دنياي معاصر، ضرورت‌ برنامه‌ريزي و مديريت گذران اوقات فراعت را بيش از پيش نمايان كرده است. از سوي ديگر، در بسياري از كشورهاي موفق در حوزه گردشگري، شهر پايه و اساس توسعه گردشگري است. امروزه، تجربه نشان داده است هركجا گردشگري به‌طور اتفاقي و بدون برنامه‌‌ريزي و استراتژي مشخص توسعه يابد، مشكلات زيست‌محيطي و اجتماعي متعددي به‌وجود مي‌آيد و در درازمدت مشكلات آن بيش از فوايدش مي‌‌شود. از مدل‌‌هاي استراتژيك مورد استفاده در توسعه گردشگري شهري، مدل سنتي «سوات» است؛ اما امروزه طي سال‌ها استفاده از اين مدل كاربردي و ارزيابي آن، اين نتيجه به‌دست آمده است كه تاكيد بر ضعف‌ها ‌و تهديدها موجب كم‌توجهي به قوّت‌ها و فرصت‌‌ها مي‌‌شود و به‌‌طور ناخودآگاه فرايند تدوين استراتژي به‌سمت نقاط منفي و جلوگيري از آن‌ها حركت مي‌‌كند. درنتيجه، انديشمندان با تركيب تكنيك سوات و ديدگاه مثبت‌‌شناسي، مدل استراتژيك SOAR را ايجاد كرده‌اند. اين پژوهش با هدف توسعه گردشگري در شهر تفت، براي نخستين‌بار به معرفي مدل استراتژيكSOAR در گردشگري پرداخته است. روش اين پژوهش توصيفي- تحليلي است و روش جمع‌آوري داده‌‌ها و تحليل اطلاعات مورد نياز اسنادي، پيمايشي و ميداني است. براي تدوين استراتژي توسعه و تشريح قوّت‌ها، فرصت‌‌ها، آرمان‌‌ها و نتايج قابل اندازه‌گيري از تكنيك تحليلي SOAR استفاده شده است. براساس نتايج به‌دست‌آمده، وجود فضاي سبز مناسب در شهر تفت، داشتن آب‌وهوايي بهتر نسبت به شهر يزد و مزيت‌هاي ديگر باعث ايجاد پتانسيلي بالا درجهت توسعه گردشگري در اين شهر و نيز موجب پديد آمدن فرصت‌‌هايي ازقبيل دست يافتن به منبع درآمد مطمين در شهر و افزايش رغبت سرمايه‌گذاران براي سرمايه‌گذاري شده است. درواقع، شهر تفت قابليت تبديل شدن به شهري با اقتصاد پويا و سرآمد در بخش گردشگري را داراست. بنابراين، نتايجي مانند كاهش درصد بيكاري از 5.5 درصد به 2 درصد، رسيدن به سرانه پارك در شهر از 5.7 متر به 8 متر، برگزاري جمعه‌بازار در دو پارك شهيد بنايي و پارك شهر كه در آن محصولات كشاورزي و دامي و لبنيات شهر عرضه مي‌‌شود و نيز آغاز كار مركز بين‌المللي قلب محمد رسول‌الله(ص) واقع در جاده تفت- يزد مورد انتظار است.

Rapid urban development and change in basis of life style in modern world, has shown the necessity of planning and management of spend leisure time. On the other hand urban is the basic of tourism development in much successful country in tourism. Nowadays, Experience has shown that where tourism development accidentally and unplanned, has emerged environmental and social effects and its problems is more than benefits in long time. In this regard, including strategic model that use in urban tourism development is SWOT model. But nowadays during the years of using from this functional model, it is concluded that emphasis on weakness and treatments caused to little attention to strengths and opportunities and unconsciously the process of strategy formulation move towards to negative points. As a result, Scholars with combined SWOT and Appreciative Inquiry (AI) approach has created SOAR strategic model. This research with aim to tourism development in Taft city introduce SOAR model in Tourism section for the first time. To do this research has been used from descriptive and analytical method and the technic of data collection is documentary, surveys and field studies. Use from SOAR model to codification development strategy and explanation of strengths, opportunities, aspirations and measureable result. Based on the obtained results, due to existence proper green space in Taft city, locating this green city in Yazd province and other positive points caused to high potential to tourism development in this city and has created opportunities such as job creation, attraction native and non-native investigators in health, medical, gardening and sport tourism. In fact, Taft city have necessary ability to become an excelled city in tourism. In this regard, it is necessary initiates actions such as preparation of Master Plan for Tourism, holding exhibitions of handicrafts and Taft agricultural products, preparation necessary fields to inviting investigators, preparation plan and invite capitalists to investing in medical, gardening, sport and health tourism camps, pass specific laws to prevent from destruction of orchards and adoption heavy fines in case of violation, inviting from scholars, Intellectuals and indigenous people to decision making in related tourism affairs.