نقش‌هاي پنهان تعارضات ميان فردي در پيوند با بي‌عدالتي سازماني، فرسودگي، استرس و رفتارهاي انحرافي

The Implicit Roles of Interpersonal Conflict in Connection With Organizational Injustice, Exhaustion, Stress and Deviant Behaviors

اين پژوهش با هدف بررسي نقش تعارض با سرپرست و همكاران در پيوند بين بي‌عدالتي سازماني با فرسودگي هيجاني،‌ استرس و رفتارهاي انحرافي اجرا شد. روش پژوهش همبستگي (تحليل ماتريس كوواريانس) و جامعه آماري پژوهش كاركنان يك كارخانه كاشي‌سازي بودند كه از ميان آن‌ها 283 نفر به‌صورت تصادفي ساده انتخاب شدند. پرسشنامه‌هاي پژوهش، شامل سه پرسشنامه 3 سوالي براي سنجش بي‌عدالتي توزيعي، رويه‌اي و تعاملي، دو پرسشنامه 6 و 4 سوالي براي سنجش تعارض با همكاران و سرپرست، يك پرسشنامه 5 سوالي براي سنجش استرس شغلي، يك پرسشنامه 9 سوالي براي سنجش فرسودگي هيجاني و يك پرسشنامه 15 سوالي براي سنجش رفتارهاي انحرافي (در دو حوزه رفتارهاي انحرافي معطوف به همكاران و سازمان) بود. داده‌ها از طر‌يق مدل‌سازي معادله ساختاري براي آزمون برازش دو مدل پيشنهادي اوليه تحليل شد. در دو مدل پيشنهادي تعارض ميان همكاران و سرپرست به‌عنوان دو متغير واسطه‌اي بين بي‌عدالتي سازماني با استرس، فرسودگي هيجاني و رفتارهاي انحرافي مطرح شدند. نتايج حاصل از مدل‌سازي معادله ساختاري نشان داد كه براي هر دو بعد رفتارهاي انحرافي معطوف به سازمان و همكاران، تعارض با همكاران و سرپرست واسطه اثرات بي‌عدالتي تعاملي بر استرس، فرسودگي هيجاني و رفتار‌هاي انحرافي هستند و براي رابطه بي‌عدالتي رويه‌اي با استرس، فرسودگي هيجاني و رفتار‌هاي انحرافي هيچ يك از دو بُعد تعارض با سرپرست و همكاران نقش واسطه‌اي نداشتند، ولي براي رابطه بي‌عدالتي توزيعي با استرس، فرسودگي و رفتار‌هاي انحرافي، تعارض با سرپرست، واسطه اثرات اين بعد از بي‌عدالتي بر فرسودگي هيجاني، استرس و رفتارهاي انحرافي معطوف به سازمان و همكاران بود.

This research was conducted with the aim of investigating the role of conflict with supervisor and coworkers in connection with organizational injustice, exhaustion, stress and deviant behaviors. Research method was correlation (analysis of covariance matrix) and research statistical population were the employees of a tail making factory which among them, 283 persons were selected using simple random sampling. Research questionnaires included three questionnaires, each of these with three items for assessment of distributive, procedural and interactional injustice, two questionnaires with 6 and 4 items for assessment of conflict with supervisor and coworkers, a questionnaire with 5 items for assessment of job stress, a questionnaire for assessment of emotional exhaustion and a questionnaire with 15 items for assessment of deviant behaviors (with two domains of deviant behaviors toward organization and toward coworkers). Data were analyzed for testing fitness of two proposed model using structure equation modeling. In two proposed model, conflict with coworkers and supervisor were the two mediator variables between organizational injustice with stress, exhaustion and deviant behaviors. The results of structure equation modeling revealed that for two dimensions of deviant behaviors, which is deviant behaviors toward organization and toward coworkers, conflict with coworkers and supervisors, mediates the effect of interactional injustice on stress, exhaustion and deviant behaviors. For the relationship between procedural justice with stress, exhaustion and deviant behaviors neither conflict with supervisors nor conflict with coworkers have not mediation role. But for the relationship between distributive injustice with stress, exhaustion and deviant behaviors, conflict with supervisor, was the mediator of the effects of this dimension of injustice on exhaustion, stress and deviant behaviors toward organization and coworkers.