مقايسه جذب و كارايي مصرف نور در كشت مخلوط و خالص دو گياه لوبيا و ريحان بذري

Evaluation of Radiation Absorption and Radiation Use Efficiency of Intercropping of Sweet Basil and Bean

كشت مخلوط يكي از راهكارهاي مفيد براي افزايش جذب تشعشع و بهبود كارايي مصرف نور به نظر مي‌رسد. هدف از انجام اين آزمايش مقايسه جذب وميزان كارايي مصرف نور دركشت مخلوط با كشت خالص بود كه بدين منظور آزمايشي در سال زراعي 87-1386 در منطقه مشهد در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با 3 تكرار و 5 تيمار اجرا شد. تيمارها شامل كشت خالص هريك از گياهان و3 الگوي كشت مخلوط (كشت رديفي، كشت نواري 4رديف ريحان2رديف لوبيا و كشت نواري 4رديف لوبيا 2رديف ريحان) بود .به طور معمول براي بررسي جذب و كارايي مصرف نور سه شاخص مورد بررسي قرار مي‌گيرد كه عبارتند از : كسري از تشعشع نوري كه گياه جذب مي‌كند (F)، شاخص برداشت (HI) و كارايي مصرف نور(RUE). در اين آزمايش شاخص برداشت تحت تاثير تيمارها قرار نگرفت و ميزان جذب نور به طور معني داري در تيمارهاي كشت مخلوط بالاتر از كشت خالص بود كارايي مصرف نور لوبيا در كشت خالص (03/2 گرم بر مگاژول) بالاتر از تيمارهاي كشت مخلوط بود و كم ترين كارايي نور لوبيا درتيمار 4رديف ريحان و 2رديف لوبيا با 7/1 گرم بر مگاژول به دست آمد. گياه ريحان در تمامي تيمارهاي كشت مخلوط كارايي مصرف نور بالاتر از كشت خالص داشت و در كشت رديفي با 2/3 گرم بر مگاژول بالاترين كارايي مصرف نور را داشت ضريب استهلاك نوري در اين آزمايش براي ريحان 47/0 و براي لوبيا 55/0 به دست آمد. بالاترين شاخص سطح برگ ريحان در كشت نواري با 4 رديف ريحان (6/4) بود و در لوبيا بالاترين شاخص سطح برگ را كشت خالص (3/4) داشت.

Intercropping may be helpful manner to increase interception and utilization. The aim of this study was to compare radiation use efficiency and radiation interception in intercropping with sole cropping. An experiment was conducted at the Agricultural Research Station, Ferdowsi University of Mashhad in the growing season of the year 2008. The experimental treatments were: 1- sole crop of bean 2- sole crop of sweet basil 3- strip intercropping of bean and sweet basil (four row bean and two row sweet basil) 4- strip intercropping of bean and sweet basil (two row sweet basil and four row bean) 5- row intercropping of bean and sweet basil. For this purpose a Complete Randomized Block design with 3 replications was used. For analysis crop radiation capture and utilization, three indices are often used: the fraction of radiation intercepted (F), harvest index (HI) and radiation use efficiency (RUE). Results showed that the intercrop F was higher than the sole crop F and there was no difference HI among treatments. RUE of sweet basil in intercrop treatments was increased compared to sole crop and highest RUE of sweet basil obtained in row intercropping (3.2g/Mj), RUE of bean decreased in intercrop treatments and highest RUE of bean obtained in sole crop bean (2.03g/Mg). Light extinction coefficient of bean was obtained 0.55 and sweet basil 0.47. The highest Leaf area index (LAI) in bean was obtained in sole crop (4.3) and the highest LAI in sweet basil was in strip inter cropping with 4 row sweet basil.