تاثير الگوي كاشت بر عملكرد و خصوصيات مورفولوژيك ارقام پنبه

Effect of planting patterns on yield and morphological traits of cotton varieties

چكيده: به منظور بررسي اثر الگوهاي مختلف كاشت بر عملكرد و خصوصيات زراعي چهار رقم پنبه، آزمايشي در بهار 1389 در مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان يزد اجرا شد. اين آزمايش به صورت فاكتوريل و در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي با سه تكرار به اجرا در آمد. الگوهاي مختلف كاشت شامل مربع، لوزي و مستطيل بودند كه فاصله خطوط كاشت در الگوي مربع و لوزي 40?40 سانتي متر و در الگوي كاشت مستطيل 40?80 سانتي متر در نظر گرفته شد و همچنين ارقام ورامين، مهر، سيندوز و B512 جهت آزمايش در نظر گرفته شدند. در اين تحقيق صفات تعداد برگ، ارتفاع بوته، تعداد كل قوزه، تعداد قوزه باز نشده، درصد و ميزان عملكرد چين هاي مختلف بررسي گرديد. نتايج نشان داد كه الگوي كاشت مربع از بيشترين عملكرد برخوردار بود به طوري كه در هر چين، لگوي كاشت مربع بيشترين عملكرد را توليد نمود. اين امر نشان مي دهد، هر چه توزيع گياهان يكنواخت تر باشد، رقابت بوته ها براي دريافت نور و سايه اندازي كاهش يافت و افزايش عملكرد را در پي داشت. همچنين نتايج بدست آمده مشخص نمود كه ارقام مختلف خصوصيات متفاوتي را در الگوهاي كاشت از خود بروز دادند به طوري كه رقم مهر نسبت به ساير ارقام از تعداد برگ و ارتفاع بيشتري برخوردار بود ولي بيشترين عملكرد (3907 كيلوگرم در هكتار) را رقم سيندوز توليد نمود. رقم B512نسبت به ساير ارقام تعداد قوزه بيشتري را تشكيل داد ولي نتوانست همه قوزه ها را به توليد الياف برساند و بسياري از قوزه ها باز نشده باقي ماندند. بيشترين عملكرد (5642 كيلوگرم در هكتار) در تيمار الگوي كشت مربع و رقم ورامين توليد گرديد.

Abstract In order to study the effect of different planting patterns on yield and morphological characters of 4 cotton varietes an experiment was conducted as factorial in the basis completely randomized blocks desighn with 3 replication in spring 2010 at the Agricultural Research Center and Natural Resources of Yazd. Planting patterns [square(40×40 cm), rhombus (40×40 cm) and rectangle (40×80 c m)] and cultivars (Varamin, Mehr, Sindoz and B512) were the experimental factors. In this research number of leaf, plant height, number of bolls, number of closed bolls, first pick yield percent, second pick yield percent, first pick yield, second pick yield and total yield were measured. The results showed that square pattern produced maximum yield which indicate distribution of plants in the square pattern is more uniform and reduce competition of plants for light and cause higher yield. The results also revealed that number of leaves and plant height of Mehr was more than the other varieties, but Sindoz variety produced highest yield (3907 kg/ha). The highest number of bolls was produced by B512 variety but the entire bolls didnʹt altered to open bolls. The highest yield (5642 kg/ha) was obtained by using square pattern and Varamin variety.