رهيافت حق اختيار واقعي و كاربرد آن در تصميم‌گيري براي سرمايه‌گذاري در يك جايگاه CNG

Real Option Approach and its Application to CNG Filling Station Investment Decisions

سه ويژگي اصلي سرمايه‌گذاري‌ها در دنياي واقعي، يعني برگشت ناپذيري، نااطميناني و امكان به تاخير انداختن، در الگو‌هاي سنتي سرمايه‌گذاري (الگوهاي جورگنسون و Q توبين) ناديده انگاشته شده است. رهيافت حق اختيار واقعي كه در حقيقت بيان جديدي از تصميم‌هاي سرمايه‌گذاري است، اين كمبود‌ها را جبران كرده است و براي الگوسازي سرمايه‌گذاري‌ها، چارچوب بهتري فراهم مي‌كند. در اين رهيافت، سرمايه‌گذاري به عنوان يك حق اختيار در نظر گرفته مي‌شود، به اين معنا كه سرمايه‌گذاري به عنوان حق و نه تعهد، براي سرمايه‌گذار مطرح مي‌شود، به طوري كه وي مي‌تواند اين حق را استفاده كرده يا از آن صرفنظر كند. در الگوهاي حق اختيار واقعي، ارزش پروژه‌ي سرمايه‌گذاري شده به صورت يك معادله‌ي ديفرانسيل تصادفي است كه نتايج حاصل از حل اين معادله، نقاط بهينه‌ي تصميم‌گيري براي سرمايه‌گذاري يا عدم سرمايه‌گذاري (نقطه‌ي شروع) را نشان مي‌دهد. هدف اين مطالعه، پس از معرفي حق اختيارهاي واقعي، محاسبه‌ي نقطه‌ي شروع سرمايه‌گذاري با استفاده از رهيافت حق اختيار واقعي براي احداث يك جايگاه CNG عمومي در ايران و مقايسه‌ي آن با نقطه‌ي شروع سرمايه‌گذاري در الگوهاي سنتي است. نتايج نشان مي‌دهد كه با پذيرفتن نااطميناني و برگشت ناپذيري در الگوهاي سرمايه‌گذاري، درآمد بالاتري نياز است تا سرمايه‌گذار اقدام به سرمايه‌گذاري كند، به عبارت دقيق‌تر نتايج نشان مي‌دهد كه در الگوهاي مارشالي در درآمدي معادل با 1،686،736،600 ريال طرح توجيه اقتصادي خواهد داشت، در حالي‌كه در الگوهاي تصادفي و با پذيرفتن نااطميناني و برگشت ناپذيري، براي توجيه اقتصادي طرح، درآمدي معادل با 2،816،849،120 ريال مورد نياز است. در آمد مورد نياز در الگوي تصادفي و با تعديل‌هاي فصلي فروش، مقدار 1،720،470،720 ريال مي‌باشد.

Real Option Approach and its Application to CNG Filling Station Investment Decisions Seyyed Komeil Tayyebi Professor, Administrative and Economics Faculty, University of Isfahan, Komail@econ.ui.ac.ir Maryam Farahani* Ph.D Candidate in Economics, University of Isfahan, Farahani009@yahoo.com Received: 2012/05/14 Accepted: 2013/01/13 Abstract Three main characteristics of investment, namely irreversibility, uncertainty and possible deferment of decisions are not taken into account in traditional investment models. The real option approach, as a new approach to investment decisions, removes this deficiency and as such offers a better framework for investment modeling. In this approach, investment is an option, meaning that investment is a right, not an obligation. An investor can thus either exercise this right or ignore it. In real option models, the value of an investment project is a stochastic differential equation, whose solution gives the optimum point (trigger point) for investment decisions. The goal of this paper, after introducing the real option approach, is to calculate the trigger point for a CNG station using this approach and compares it with the trigger point given by the Marshal Criteria. The results indicate that with acceptance of uncertainty and irreversibility in investment models, trigger points rise, meaning the investor demands a higher potential profit before undertaking an investment. The results show that with marshal models, an investment will make sense for an expected income of IRR 1686736600 while using accidental models and allowing for irreversibility and uncertainty increases the trigger point to IRR 2816849120. Using the same accidental model and taking into account seasonal adjustments of sales, the trigger point rises to IRR 1720470720.