درون‌نگري، گواهي، و حافظه در نظام فلسفي ملاصدرا و دكارت

Introspection, Testimony and Memory in Mulla Sadra and Descartes’ Philosophical Systems

يكي از مباحث مهم در معرفت‌شناسي معاصر سخن از منابع معرفت است. معرفت‌شناسان پنج منبع معرفت را بر مي‌شمرند: ادراك حسي، عقل، درون‌نگري، گواهي، و حافظه. نويسندگان در اين مقاله سه منبع معرفت، يعني درون‌نگري، گواهي، و حافظه را با محوريّت آراي صدرا و دكارت به صورت مقايسه و تحليل مورد بحث و بررسي قرار داده‌اند. دكارت و صدرا درون‌نگري، گواهي، و حافظه را از جمله منابع معرفت مي‌دانند و معتقدند انسان از اين راه‌ها مي‌تواند معرفت كسب كند. آن‌ها معلومات حاصل از درون‌نگري را يقيني تلقي مي‌كنند. همچنين هر دو از گواهي به‌منزله انتقال‌دهنده، و از حافظه به‌مثابه نگه‌دارنده معرفت ياد مي‌كنند.

“Sources of knowledge” is one of the significant topics in contemporary epistemology. Epistemologists accept five sources of knowledge: perception, reason, introspection, testimony, and memory. This paper compares introspection, testimony and memory in Mulla Sadra and Descartes’ philosophical systems. The two philosophers accept introspection, testimony and memory as the sources of knowledge. Both consider the knowledge derived from introspection as certain. They consider testimony as Transferor and memory as maintainer.