اثر گروه درماني شناختي رفتاري چند مولفه‌اي بر بي‌خوابي، شاخص‌هاي خواب، باورهاي ناكارآمد خواب و خودكارآمدي خواب

The Efficacy of Multi-Component Cognitive Behavior Therapy on Insomnia, Sleep Parameters, Sleep Dysfunctional Beliefs and Sleep Self-Efficacy

هدف پژوهش حاضر، بررسي تاثير درمان شناختي– رفتاري چند مولفه‌اي بر علايم بي‌خوابي، باورهاي ناكارآمد خواب، خودكارآمدي خواب و شاخص‌هاي چهارگانه خواب است. جامعه آماري، كاركنان روز كار شركت بهره‌برداري نفت و گاز آغاجاري بودند. نمونه پژوهش 45 نفر از كاركنان مبتلا به بي‌خوابي بود كه به صورت تصادفي چندمرحله‌اي انتخاب و در گروه آزمايش، پلاسيبو و ليست انتظار گمارده شدند. ابزارهاي پژوهش شامل جدول گزارش خواب? مقياس باورها و نگرش‌هاي ناكارآمد خواب، مقياس بي‌خوابي اتنس و مقياس خودكارآمدي ادراك شده خواب بود. گروه آزمايش 6 جلسه مداخله گروهي دريافت كردند. گروههاي كنترل هيچ‌گونه مداخله‌اي دريافت نكردند و فقط از گروه پلاسيبو خواسته شد كه به مدت 6 هفته برگه‌هاي گزارش خواب را تكميل و هر جلسه براي بازبيني همراه بياورند. نتايج تحليل مانكوا، آنكوا و مقايسه‌هاي زوجي بونفرني در پس آزمون و پيگيري نشان داد كه ميانگين نمره بي‌خوابي، باورهاي ناكارآمد و تاخير در شروع خواب گروه آزمايش در مقايسه با گروه پلاسيبو و گروه كنترل كاهش و خودكارآمدي خواب و مقدار كلي خواب افزايش معني‌داري يافته بود، ولي بين دو گروه پلاسيبو و كنترل تفاوت معني‌داري يافت نشد. از نظر مقدار كلي در بستر بودن در پيگيري تفاوت معني‌داري بين گروه آزمايش و گروههاي كنترل مشاهده نشد.

The purpose of the current study was investigating the effects of Multi-component cognitive-behavioral group-therapy on insomnia, sleep self-efficacy, dysfunctional beliefs about sleep and four sleep parameters. The population was day-work personnel of Aghajari Oil and Gas Production Company. The sample consisted of 45 employees with insomnia who were selected by multistage random sampling method and assigned to experimental, placebo and waiting list groups. They completed Athens Insomnia Scale, Sleep Log, Perceived Sleep Self-efficacy Scale and Dysfunctional Beliefs and Attitudes about Sleep. The experimental group received 6 sessions of group therapy. The two control groups received no intervention but placebo group was asked to bring their filled sleep log to six meeting sessions for review. The results of MANCOVA and Benferoni post hoc showed that there were significant reductions on insomnia, dysfunctional beliefs about sleep, total time in bed, sleep onset latency and wake after sleep onset. Significant increases were observed on sleep self-efficacy and total sleep time of experimental group, in comparison to two control groups in post-test and follow-up. There were no significant differences between the groups in terms of total time in bed at follow up. No significant differences were found between the two control groups.