نگاهي به الگوهاي تاريخ نويسي سعودي

A Look at Saudi Historiographical Paradigms

پس از شكل گيري حاكميت سعودي در شبه جزيره عربستان كه پس از هم پيماني محمد بن سعود حاكم شهر الدرعيه در قلب منطقه نجد عربستان سعودي و محمدبن عبدالوهاب رخ نمود، تاريخ-نويسي سعودي نيز آغاز به كار كرد. اين تاريخ نويسي در طول تاريخ خود از الگوهاي متعددي پيروي كرده است. در وهله نخست و با توجه به تفاوت‌هاي فرهنگي ـ مكاني مي‌توان از دو الگوي تاريخ-نويسي نجدي و بغدادي پيرامون برآمدن آل سعود سخن گفت، كه در الگوي نخست عنصر وهابي در مقابل عنصر سعوي برجسته مي‌شود، و در الگوي دوم سرزمين نجد به عنوان عنصر اصلي درنظر گرفته شده است. تفاوت در عنصر زمان نيز باعث ايجاد الگوهاي متعدد تاريخ نويسي سعودي شده است، از همين جهت مي‌توان از منظر هويتي دوگونه تاريخ نويسي متقدم (دوره نخست حاكميت آل سعود) و متاخر (دوره پس از شكل گيري حاكميت سوم سعودي) را در نظر گرفت.

The Saudi historiography started by the rise of Saudi dynasty in central Arabia in 1744, when Muhammad ibn Saud, the tribal ruler of the town of Ad-Dirʹiyyah near Riyadh, and Muhammad ibn Abd-al-Wahhab, the religious leader were united. Several Paradigm shave been used to form such historiography in different periods. Firstly, the Najdian and the Baghdadian Paradigms can be discussed from locational–cultural point of view about the rise of Saudi dynasty. The Wahhabid and the Najd elements would be focused in the first and the second Paradigms, respectively. The differences between several periods have made different paradigms in Saudi historiography. So, in terms of identity, two kinds of Saudi historiography, the early (the first rule of Saudi dynasty) and the recent (after the third rule of Saudis),can be distinguished.