آب‌مرواريد در متون طب سنتي ايران، قرون 9 الي 11 ميلادي (قانون، منصوري في الطب و فردوس الحكمه)

آب‌مرواريد در سراسر جهان جزو علل مهم نابينايي به شمار مي‌آيد، با اين وجود تقريباً درماني جز جراحي براي آن وجود ندارد. اين بيماري با تاريخچه‌اي بسيار طولاني، سال‌ها توسط پزشكان سنتي ملل مختلف تشخيص و درمان شده است. پزشكان سنتي ايران و اسلام نيز اين بيماري را مي‌شناختند و از آن با نام "نزول الما " و يا "آب آوردن چشم" ياد مي‌كردند. علي بن ربن طبري، زكرياي رازي و ابوعلي سينا، پزشكان نامي قرون 9 الي 11 ميلادي ايران، اين بيماري را در كتاب‌هاي خود شرح داده‌اند و آسيب‌شناسي، علايم و درمان آن را ذكر نموده‌اند. آن‌ها روش‌هاي درماني خويش را با توجه به مرحله پيش‌رفت بيماري اتخاذ مي‌كردند. اين درمان‌ها در سه زمينه تغذيه و عادات رفتاري، دارو و جراحي جاي مي‌گيرند. روش‌هاي درماني آب‌مرواريد كه توسط اين دانشمندان ارايه شده‌اند، به غير از جراحي، تقريبا معادلي در پزشكي نوين ندارند كه اين موضوع نقطه قوت طب اسلامي در درمان آب‌مرواريد مي‌باشد و مي‌تواند براي مطالعات بيش‌تر و تعيين كارايي براي استفاده در طب امروز پيشنهاد گردد. اين پژوهش هم‌چنين بخشي از تاريخ چشم‌پزشكي در ايران و دنيا را روشن مي‌كند.

Cataract is an important ophthalmologic disorder that can result in blindness. Its treatment is just by surgery. Cataracts have been identified and treated from ancient times. Persian and Islamic physicians recognized this disease and called it “nozul-al-mae” or “ab avardan e cheshm”. Rabben Tabari, Rhazes and Avicenna are famous medical practitioners of the 9-11th century AD. They described cataracts in their manuscripts, including pathology, sign and symptoms and management strategies. Management and treatment strategies were divided into 3 main categories: nutrition and life style, medications and surgery. Ancients medications are not used currently and may be good candidates for further studies for application. It also can clarify a part of the history of ophthalmology in Iran and the world.