بررسي ارتباط بين عوامل اجتماعي اقتصادي و شيوع نابينايي و كم بينايي در شهرستان ورامين در سال 1388

هدف: تعيين ارتباط بين عوامل اجتماعي اقتصادي و سطوح مختلف اختلال بينايي در شهرستان ورامين. روش پژوهش: اين مطالعه به صورت مبتني بر جامعه روي 2737 نفر جمعيت با سن بالاي 50 سال ساكن شهرستان ورامين و مناطق تابعه آن صورت گرفت. نمونه‌گيري به روش خوشه‌اي و طبقه‌بندي به صورت تصادفي انجام شد. پرسشنامه‌ها استاندارد شده و پرسشگران پس از آموزش در غالب تيم پرسشگري، به منازل افراد مراجعه مي‌نمودند. افراد در محل، مورد معاينات چشمي قرار گرفته و در صورت وجود مشكل براي معاينات تخصصي ارجاع مي‌شدند. هم‌زمان براي تمام افراد، پرسشگري وضعيت اقتصادي اجتماعي نيز انجام مي‌شد. نظارت بر اجرا به صورت مستمر صورت مي‌گرفت. تحليل ‌آماري با كمك نرم افزارهاي STATA ويرايش 11 و SPSS ويرايش17 انجام شد و سطوح مختلف اقتصادي اجتماعي با آزمون‌هاي كاي مربع، تحليل واريانس، آزمون‌هاي غير پارامتريك و شاخص تمركز (Concentration index) مورد مقايسه قرار گرفتند. يافته‌ها: اين مطالعه با درصد پاسخگويي 91 درصد، سطوح مختلف اقتصادي اجتماعي را مورد بررسي قرار داد. در بررسي اوليه، افراد با سطح اقتصادي اجتماعي پايين به صورت معني‌داري از ميزان تحصيلات كم‌تر، نسبت بيكاري بالاتر و تاهل كم‌تري برخوردار بودند. در ارزيابي ارتباط وضعيت اقتصادي اجتماعي با اختلالات بينايي، نابينايي يك‌طرفه و كم‌بينايي يك‌طرفه و دوطرفه با سطح اقتصادي اجتماعي پايين مرتبط بودند (001/0P < هر سه مورد) اما ارتباط بين سطح اقتصادي اجتماعي و نابينايي دوطرفه مشاهده نشد )13/0(P=. نقص بينايي با شاخص تمركز معادل 24/0 (حدود اطمينان 95 درصد: 16/0- تا 32/0-) به صورت معني‌داري نشان دهنده بيش‌تر بودن مشكل بينايي در سطوح پايين اقتصادي اجتماعي مي‌باشد و اين در حالي است كه نابينايي دوطرفه با شاخص تمركز معادل 15/0- (حدود اطمينان 95 درصد: 06/0+ تا 37/0-) ارتباط معني‌داري را با اين عامل نشان نداد. نتيجه‌گيري: وضعيت اقتصادي اجتماعي با نابينايي يك‌طرفه و كم‌بينايي يك و دوطرفه ارتباط دارد و با توجه به سطح تحصيلات، شغل و تاهل اين افراد عوامل متعددي در بررسي علت اين امر مطرح مي‌شوند كه از آن جمله مي‌توان عدم تمكن مالي، عدم حمايت اجتماعي مناسب ، عدم آگاهي يا بي‌توجهي به وضعيت سلامت و يا عدم دسترسي به خدمات مناسب را نام برد.

Purpose: Vision disorders are closely associated with poverty, particularly blindness. We determined the prevalence of low vision and blindness in different socioeconomic levels. Our goal was determination of correlation between socioeconomic determinants and visual acuity in Varamin city. Methods: This community based study was done on 2737 people over the age of 50 years, living Varamin city and subsidiary regions. We selected samples according stratified cluster random sampling. We standardized the questionnaire and trained questioner to collect data by interview and ophthalmic examinations in home visits. Patients were referred to the ophthalmology clinic if we find problem in initial examinations. Quality controls were done during the processes. We analyzed data by ANOVA, chi-square and other nonparametric tests and concentration index in SPSS and STATA soft ware’s. Results: We determined the socioeconomic level of people with 91% response rate. People with Low socio-economic level had significantly lower education level, higher unemployment rate and lower marital status. Low socioeconomic level associated significantly with unilateral blindness, unilateral and bilateral low vision (P < 0.001).Socioeconomic level and bilateral blindness didn’t have correlation (P=0.13). Visual defect significantly was seen in low socioeconomic (concentration Index=-0.24, 95%CI:-0.32,-0.16) and bilateral blindness didn’t seen in low socioeconomic groups. (Concentration index=-0.15, 95%CI:-0.37,0.06). Conclusion: Socioeconomic level had association with unilateral blindness, unilateral and bilateral low vision. Low socioeconomic people have low education, unemployment and low social support so they don’t care of themselves because of lack of knowledge, or low access to appropriate health care. We suggest more investigation on these reasons.