اثرات دوره هاي مختلف كنترل و تداخل علف هاي هرز بر شاخص هاي رشدي سياهدانه (Nigella sativa L.)

The Effect of Different Weed-free and Weed-infested Periods on Growth Indices of Black Seed (Nigella sativa L.)

اين آزمايش در سال زراعي 89- 1388 در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار و 12 تيمار در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد به اجرا در آمد. تيمارهاي آزمايش در دو گروه تنظيم شدند. گروه اول شامل شش تيمار بود كه از زمان سبز شدن تا صفر، 14، 28، 42، 56 و70 روز بعد از سبز شدن سياهدانه، علف‌هاي هرز كنترل شدند و سپس به آن‌ها تا زمان برداشت سياهدانه اجازه رشد داده شد. گروه دوم نيز شامل شش تيمار بود كه از زمان سبز شدن تا صفر، 14، 28، 42، 56 و70 روز بعد از سبز شدن سياهدانه به علف‌هاي هرز اجازه رشد داده شد و سپس تا زمان برداشت، علف‌هاي هرز كنترل شدند. نتايج اين آزمايش نشان داد كه دوره هاي مختلف كنترل و تداخل علف‌هاي هرز اثرات معني داري بر ارتفاع سياهدانه داشتند. به طوري كه دوره تداخل كامل علف‌هاي هرز در مقايسه به دوره كنترل كامل، ارتفاع سياهدانه را 39 درصد افزايش داد. دوره هاي مختلف كنترل و تداخل علف‌هاي هرز همچنين اثرات معني داري بر شاخص سطح برگ، شاخص سطح سبز، تجمع ماده خشك، سرعت رشد محصول و سرعت رشد نسبي داشتند. با افزايش طول دوره رقابت علف‌هاي هرز، اين شاخص‌هاي رشدي كاهش و با كاهش طول دوره رقابت علف‌هاي هرز، اين شاخص‌ها افزايش يافتند. با اين وجود، اثر اين دوره هاي رقابتي بر سرعت اسيميلاسيون خالص، سطح ويژه برگ و وزن مخصوص برگ سياهدانه معني دار نبود.

In order to investigate the effect of different weed-free and weed-infested periods on the growth indices of black seed, a field experiment was conducted at the Agricultural Research Station of Ferdowsi University of Mashhad, during 2009-2010 growing season. The experiment was laid out in randomized complete block design with 12 treatments and 3 replications. Twelve experimental treatments consist of six initial weed-free periods in which plots were kept free of weeds for 0 (WF 0), 14 (WF 14), 28 (WF 28), 42 (WF 42), 56 (WF56), 70 (WF 70) days after crop emergence (DAE), and then weeds were allow to grow until harvesting, and six initial weedinfested periods in which weed allowed to grow for 0 (WI 0), 14 (WI 14), 28 (WI 28), 42 (WI 42), 56 (WI56), 70 (WI 70) DAE, then plots kept free of weeds to harvesting. The results indicated that black seed height was strongly affected by different weed free and weed-infested periods. Interestingly, weed interference for entire growing season caused increase in black seed height by 39% compared with the treatment that was weed free throughout the growing season. Also, these periods had significant effects on leaf area index, green area index, dry matter accumulation, crop growth rate and relative growth rate. Mentioned traits increased with increasing duration of weed- free periods and were reduced by increasing length of weed- infested periods. However, these periods had no significant effects on net assimilation rate, specific leaf area and specific leaf weight.