نقش مديريت محلي در ارتقاي تاب آوري مكاني در برابر بلاياي طبيعي با تاكيد بر سيلاب مطالعه ي موردي: دو حوزه ي چشمه كيله ي شهرستان تنكابن و سردآبرود كلاردشت

The role of local management in improving resilience to natural disasters with emphasis on floods Case study: Cheshmeh Kileh basin in Tonekabon County and Sardabrood basin in Kelardasht County

هدف از اين تحقيق، بررسي نقش مديريت محلي در مورد اصول مديريت بلاياي طبيعي براي ارتقاي تاب-آوري مكاني است. منطقه ي مورد مطالعه نواحي روستايي مستقر در حوزه ي چشمه كيله ي شهرستان تنكابن و سردآبرود كلاردشت را شامل مي شود كه هر دو منطقه جزو مناطق نمونه ي گردشگري كشور هستند، به طوري كه سرمايه گذاري هاي زيادي در اين دو منطقه با هدف توسعه ي فعاليت هاي گردشگري صورت گرفته است. از طرف ديگر اين دو منطقه با توجه به موقعيت قرارگيري ، هم در گذشته و هم در سال هاي اخير، بارها مورد تهديد سيلاب قرار گرفته اند؛ به طوري كه خسارت ناشي از سيلاب در سال 1390 در دو منطقه بيش از 500 ميليارد ريال برآورد شده است. روش تحقيق در اين مطالعه، توصيفي- تحليلي و ماهيت آن، كاربردي است. بر اين اساس، اصول ده گانه ي مديريت تاب آوري از ديدگاه مديران محلي مورد ارزيابي قرار گرفته است. حجم نمونه ي تحقيق شامل شوراهاي اسلامي، دهيار و برخي از مديران سطوح بالاتر مانند اعضاي شوراي بخش و بخشدار و مسيولين بخشداري است. اطلاعات مورد نياز پژوهش از طريق پرسشنامه ي تدوين شده بر مبناي نظريات تاب آوري و الگوها و مطالعات جهاني مرتبط با موضوع و نيز موقعيت جغرافيايي و شرايط اجتماعي- فرهنگي، اقتصادي و نهادي محدوده ي مورد مطالعه، در قالب اصول ده گانه ي تاب آوري مكاني گردآوري شد و بعد از كد-گذاري مورد پردازش قرار گرفت. نتايج حاصل نشان مي دهد كه وضعيت جامعه ي مورد مطالعه، در 3 اصل «سازماندهي و هماهنگي»، «مديريت و محافظت از زيربناها» و «قوانين ساخت و ساز و كاربري زمين» مناسب و در 7 اصل باقي مانده نامطلوب است. بر اين مبنا لازم است در برنامه ريزي ها به بهبود آن ها توجه و تاكيد شود.

The purpose of this study is to evaluate the performance of local management and knowledge of local authorities in relation to the principles of disaster management and resilience building. The case study is the rural areas situated in the basins of Cheshmeh Kileh and Sardabrood, which are both tourist attractions and are experiencing significant investments in outdoor activities in the interest of tourism development. Contradictorily the area is faced with high risks of flood, for example, a flood in 2011 imposed a financial damage of estimated 500 billion Rials to the region. Descriptive-analytical methods were used in this applied research to evaluate the 10 principles of resilience management in the local level. The local authorities consisting of the members and chairmen of Islamic councils, district councils and village councils were chosen as the target group for this research. Using the existing literature on the subject of resilience and accounting for the geographical, social, cultural and economic state of the area, a questionnaire was designed and the data regarding the 10 principles was gathered. Results show that the condition of the studied sample is satisfactory in terms of ‘organization and coordination’, ‘management and protection of infrastructure’ and ‘land-use and building rules and regulation’. However in the case of the other 7 principles, the region needs more efficient planning.