شيوع و عوامل خطر رتينوپاتي ديابتي در جمعيت 40 الي 80 سال شهرستان يزد

Prevalence and Risk Factors of Diabetic Retinopathy in Yazd Province

هدف: بررسي ميزان شيوع و شدت رتينوپاتي در جمعيت 40 الي 80 سال مبتلا به ديابت شهرستان يزد در سال 1390. روش پژوهش: اين مطالعه به صورت مقطعي و مبتني بر جمعيت بر روي 2320 نفر از جمعيت شهري و روستايي ساكن شهرستان يزد صورت گرفت. روش نمونه‌گيري خوشه‌اي- تصادفي چند مرحله اي و تشخيص بيماري ديابت بر اساس سوابق پزشكي قبلي و مصرف دارو يا تزريق انسولين و در افراد بدون سابقه ديابت بر اساس دو نوبت نمونه قند خون ناشتا مساوي يا بيش از mg/dl 126 مطرح گرديد. در مرحله بعد تمام مبتلايان شناخته شده قبلي و جديد ديابت جهت انجام بررسي‌هاي تكميلي به يك مركز درماني كه به طور خاص براي انجام مطالعه تجهيز شده بود ارجاع شدند و بررسي فشار خون، ديس ليپيدمي، نفروپاتي، شاخص توده بدني، هموگلوبين C1A و معاينات كامل چشم و فوندوس فتوگرافي استريوسكوپيك از طريق مردمك متسع صورت پذيرفت. در نهايت نتايج معاينات باليني و تصاوير شبكيه توسط سه نفر فوق‌تخصص شبكيه مشاهده و تشخيص و درجه‌بندي رتينوپاتي ديابتي (DR) بر اساس معيارهاي EDTRS و International Clinical Diabetic Retinopathy Disease Severity Scale صورت گرفت. يافته‌ها: تعداد 2098 نفر (4/90 درصد) از افراد انتخاب شده، در مراحل مختلف تشخيصي مطالعه شركت كردند. شيوع استاندارد شده ديابت بر اساس سن و جنس معادل 5/24 درصد (حدود اطمينان 95 درصد: 8/26-2/22) بود. به طور كلي 6/29 درصد (3/34-25 درصد) از مبتلايان به ديابت، هم‌زمان به رتينوپاتي ديابتي مبتلا بودند. شيوع انواع خفيف، متوسط و شديد NPDR و فرم PDR به ترتيب برابر 7/12 درصد (8/15-5/9 درصد)، 8/11 درصد (7/14-9 درصد)، 9/9 درصد (3/13-6/6 درصد) و 9/3 درصد (8/5-2 درصد) بود. شيوع ادم ماكولاي قابل توجه باليني (CSME) 9/4 درصد (2/7 تا 7/2 درصد) بود كه در نهايت فرم تهديد كننده بينايي رتينوپاتي ديابتي شامل NPDR شديد، PDR و CSME در 1/11 درصد (3/14-9/7 درصد) بيماران مشاهده گرديد. نتيجه‌گيري: حدود يك‌چهارم جمعيت مورد بررسي مبتلا به بيماري ديابت و يك‌سوم بيماران ديابتي مبتلا به رتينوپاتي ديابتي بودند. به طور كلي بيش از 10 درصد بيماران ديابتي بالاي 40 سال در خطر از دست دادن بينايي به علت عارضه رتينوپاتي ديابتي قرار داشتند. اين آمار بر لزوم ارتقا برنامه‌هاي پيش‌گيري از بيماري ديابت و عوارض چشمي آن و نيز آمادگي مراكز ارايه دهنده خدمات چشم پزشكي شهرستان يزد به منظور درمان موارد پرخطر رتينوپاتي تاكيد مي‌نمايد.

Purpose: To describe the prevalence and risk factors of diabetic retinopathy (DR) in adults aged 40-80 years in Yazd province in 2011. Methods: This is a population-based survey on 2,320 urban and rural residents of Yazd province. Random multi-stage cluster sampling was employed in the survey. Diagnosis of diabetes was made upon past medical history and drug history or insulin injection and in cases without history of diabetes upon two fasting blood sugar exceeding 126 mg/dl. A detailed interview, eye examination and stereoscopic fundus photography were conducted for each eligible participant. DR definition and grading were based on ETDRS definition and the International Clinical Diabetic Retinopathy Disease Severity Scale. Results: Out of the eligible individuals, 2,098 cases (90.1%) participated in the study. The standardized prevalence of diabetes was 24.5% (95% confidence interval, 22.5-26.8%), 29.6% (25-34.3) of diabetics were diagnosed with DR. The prevalence of mild, moderate and severe forms of nonproliferative diabetic retinopathy (NPDR) and proliferative diabetic retinopathy (PDR) was 12.7% (95%CI, 9.5-15.8%), 11.8% (95%CI, 9-14.7%), 9.9% (95%CI, 6.6-13.3%), and 3.9% (2-5.8%), respectively. The prevalence of clinically significant macular edema (CSME) was 4.9% (2.7-7.2%) and vision-threatening diabetic retinopathy including severe NDPR, PDR and CSME was present in 11.1% (7.9-14.3%) of cases. Conclusion: This study showed that out of every four people above 40, one had diabetes and out of every three diabetic patients one had DR. The high prevalence rates of diabetes and DR indicate the need for adequate prevention and management strategies in the study population.