بررسي و نقد نظريه‌هاي«كلام جديدو نسبت آن با كلام قديم»

Examination and Criticism of "New Kalam" Approaches And It’s Relationship to "Traditional Kalam"

امروزه تعيين مرزهاي علوم و مشخص كردن وزن دانش‌هاي نوپيدا،‌ به عنوان علم جديد يا ادامه همان علم سابق، امري ناگزير است. در مورد كلام قديم و كلام جديد و رابطه آنها با يكديگر، ديدگاه‌هاي گوناگوني ميان انديشمندان معاصر مطرح شده است. از يك سو، برخي آنها را دو علم جداگانه با دو هويت معرفتي مستقل مي‌دانند كه در همهاضلاع - حتي در موضوع و غايت - متفاوت‌اند و در نتيجه، تفاوت ماهوي دارند و از سوي ديگر، بيشتر دانشوران تفاوتي ماهوي ميان آن دو قايل نيستند و كلام جديد را دنباله كلام قديم و مرحله كمالي و تحول‌يافته آن، در برخي يا تمام اضلاع معرفتي مي‌دانند. اين پژوهش،‌ با تاكيد بر تفاوت ميان كلام جديد و الاهيات جديد و خاستگاه متفاوت آن دو، با واكاوي و نقد رهيافت‌هاي كلام جديد، آنها را به شيوه‌اي علمي و منطقي بررسيده و كوشيده است نظريه‌اي را كه در اين بزنگاه به صواب نزديك‌تر است بيابد. در نهايت، حاصل اين كوشش، برگزيدن نظريه يكسان‌انگاري ماهويِ كلام جديد و كلام قديم، با محوريت تجدد در برخي اضلاع معرفتي آن، بوده است.

Today, it is necessary to determine the frontiers of sciences and to specify the weight of new knowledges, as new science or continuation of the same former science. Scholars have different viewpoints about the relationship between "Traditional Kalam" and "New Kalam". On the one hand, some hold that they are separate sciences with two different natures that differ from each other in all sides, even subject and goal; and on the other hand, most Scholars believe that there is no difference in nature between them and they maintain that "New Kalam" is continuation of "Traditional Kalam" and itʹs Stage of perfection, in some or all sides. This essay emphasizes the difference between "New Kalam" and "New Theology" and different origin of them, as well as it examins and criticizes "New Kalam" approaches in a scientific and logical method and tries to reach a theory that is more close to right. Finally, the result of this effort is to selection the theory of the similarity between "New Kalam" and "Traditional Kalam" in nature, but renewal of "kalam" occurs in some sides.