بررسي مسيله تعارض عقل و دين از نگاه ابن رشد و ملاصدرا

The conflict between Faith and Reason from Averooes and MūllaSadra’sViewpoint

اين مقاله برآن است راه حل تعارض ميان عقل و دين را از ديدگاه ابن رشد و ملاصدرا به دست دهد. در نگاه هر دو فيلسوف، هيچ تعارض واقعي ميان عقل و دين وجود ندارد و براي رفع تعارض ظاهري تاويل به عنوان راهكار مطرح شده است. ابن رشد با تعيين اصول و مباني براي تاويل و نتيجه حاصل از آن، يعني همزيستي مسالمت‌آميز مذاهب مختلف اسلامي و نيز عالمان ديني (فيلسوفان و متكلمان)، نظري جديد ارايه كرده است. ملاصدرا نيز با تاكيد بر مباني‌اي همچون «اصالت وجود و ذو مراتب بودن آن»، «حركت جوهري»، و«اتحاد عاقل و معقول» ضرورت تاويل را به صورت كلي تبيين كرده است. پايه كار ابن رشد عقل گرايي است، در حالي كه ملاصدرا هم به روش هاي فلسفي و هم به روش هاي عرفاني توجه مي كند

This article is going to provide a solution for the issue of conflict between reason and faith from M?lla Sadra and Averroes’s (IbnRoshd) viewpoint. Both of them believe that there is no any real conflict between reason and faith; but a superficial one. So for solving this apparent conflict they appealed to interpretation and they find no way unless interpretation. With determining and counting off of principles for the interpretation and its result - i.e. peaceful coexistence of different religions and religious philosophers and theologians- Averroes has presented a new idea. On the other hand, M?lla Sadra with emphasizing on the principles like: "Existentialism and hierarchical system of Being", "substantial motion", and "unification of wise and Reason with object", has explained the necessity of interpretation in general. The basis of Averroes’s works is a kind of Rationality, while M?llah Sadra leans on philosophical and mystical issues.