تحليل معرفت‌شناختي نظريه وحدت متعالي اديان

Epistemological Analysis for Theory of Supreme Unification of Religions

يكي از مسايل مهم در دين‌پژوهي تطبيقي و نيز در فلسفه‌ دين و الهيات جديد، مسيله نسبت ميان اديان است. از سويي تعدد و تنوع اديان و از سوي ديگر جهاني‌شدنِ ناشي از دنياي متجدد، با افزايش توجه و نگاه پيروان اديان به يكديگر، ديدگاه‌هايي همچون حصرگرايي، كثرت‌گرايي و شمول‌گرايي را در باب نسبت اديان به‌‌ بار آورده است. در اين ميان، فريتيوف شوان و ديگر سنت‌گرايان به نظريه‌ »وحدت متعالي اديان» قايل‌اند. بنابر اين ديدگاه، وحدتي حقيقي در اديان وجود دارد كه دروني و متعالي است. شوان با تاكيد بر منشا الهي دين و با تمايز نهادن ميان ظاهر و باطنِ دين يا شريعت و طريقت، و با بهره‌مندي از مفاهيم و كليدهاي راهگشايي همچون مطلق و نسبي، در بينش و نگرشي مابعدالطبيعي، تنوع اديان را ناشي از گوناگوني وحي‌ها، متناسب با ظرفيت‌ها و قابليت‌هاي بشري مي‌داند. از نظر او، كثرت صور قدسي مانع وحدت حقيقي اديان در بالاترين مراتب وجود نيست و هرچند بيشتر انسان‌‌ها – كه اهل ظاهرند، نمي‌‌توانند اين وحدت بَرين را فهم كنند، عارفان اهل باطن، با شهود عقلاني و‌‌ تحقّق‌‌پذيري معنوي ناشي از تمييز مابعدالطبيعي و تمركز بر حقايق عقلاني و معنوي، به دريافت وحدت دروني و متعالي اديان نايل مي‌‌شوند.

The idea of relation between religions is one of important subjects in comparative religion, philosophy of religion and new theology. In this respect, from one hand the theory of plurality and diversity of religions, and on the other hand globalization, which is one of outcomes of our modern world, has lead human beings on some new attitudes about relation of religions like: exclusivism, pluralism and inclusivism.FrithjofSchuon and other Traditionalists believe in ʹʹThe supreme Unity of Religionsʹʹ. According to him there is a real unity between religions which is internal and supreme. with emphasizing on Divine origin of religion and distincting between form and substance of religion ( whether it is exoteric or esoteric), and with applying useful concepts and keys such as ʹʹabsolute and relativeʹʹ he concludes that diversity of religions is an effect of differentiations of inspirations and itʹs compatibility with human beings capacity.In his metaphysical view point, diversity of the sacrifice forms is not an obstacle for real unity of religions in highest degree of existence,and Although the majority of human beings, or at least advocates of exotericism cannot realize this supreme unity; but theosophies who have gnostic or esoteric thought, will realize the internal and supreme unity of religions through intellectual intuition and spiritual.