زي طلبگي: از منش تا سبك زندگي انسان حوزوي

Zii Talabegi: From Habitus to Lifestyle of Homo Hawzavi

نهاد حوزه علميه يكي از مهم ترين نهادهاي اجتماعي و فرهنگي در جامعه ايراني است. اين نهاد در گذشته متولي آموزش در معناي عام آن بود، اما با تحولات دوران مدرن در جامعه اسلامي ايران، نهاد حوزه به نهاد ديني تقليل پيدا كرد. از گذشته در حوزه‌هاي علميه براي تربيت طلاب و آداب طلبگي، مجموعه اي از آموزه‌ها با عنوان زي طلبگي مدنظر بوده است و كتبي براي آن تاليف شده است. اين مقاله به دنبال فهم زي طلبگي و دلالت هاي اجتماعي و فرهنگي آن است. براي اين كار بر رويكرد بورديويي در فهم فضاي اجتماعي، ميدان فرهنگي و ديني و بويژه مفهوم منش تاكيد شده است. داده هاي لازم نيز با كمك روش هاي اسنادي و ميداني جمع آوري شده است. زي طلبگي مبناي اصلي برساخت منش طلبگي و انسان حوزوي است. اين منش در بنياد خودش مبتني است بر تقابل بنيادين مقدس/ نامقدس. در جهان بيني حوزوي، طلبه و روحاني اختصاص به حوزه قدسي و فعاليت هاي ديني دارند. اين اختصاص يافتگي طلبه به امر ديني و قدسي، در رفتارها و كنش هاي زباني، كنش هاي مصرف و هم چنين تكينيك‌هاي بدن طلاب به خوبي ديده مي‌شود. در نهايت مي‌توان گفت كه منش طلبگي با سه مولفه تقابل بنيادين مقدس/ نامقدس، زيست مناسكي و جماعت‌واره حوزوي در ميدان فرهنگي و ديني حوزه‌هاي علميه و فضاهاي مذهبي جامعه ايراني برساخته و بازتوليد مي‌شود

Hawzeh as educational institution has been one of the important socio-cultural institution in Iran. During the Islamic middle ages this institution was the educational center, but since spreading modernism in Iran it has been reduced to religious one. In the past Talabe or student went to Howzeh to learn all traditional sciences, but in contemporary time they learn only religious one. Traditional there have been some rules to educate the Talabe that called Zii Talabegi or ethos of studentIn this paper I tried to illustrate, interpret the Zii Talabegi and its socio cultural signification. For this purpose I used the idea of Habitus in Bourdiue`s approach. I collected my data theoug fieldwork and documentary methods. Zii Talabegi as a habitus is the base to construct the Talabegi Habitun and homo-Hawzavi. This habitus is based on the sacred/profane binary. In worldview of Hawzeh, Talabe is appertained to religious field. This basic rule shapes his/her every behavior in lingual, consumption and body techniques. As a conclusion, the habitus of Talabe through the aspects, like the saced/profane binary, ritual life and communitas group in the field of Hawzeh and religious field of Iranian culture has beed re/constructed.