نقشه پراكنش و تعيين ويژگي هاي اجتماعي علف هاي هرز مزارع گندم آبي استان اردبيل

Studying Geographical Distribution Map of Weeds of Irrigated Wheat Fields of Ardabil Province

جهت شناسايي، تعيين تراكم و غالبيت علف هاي هرز مزارع گندم آبي در استان اردبيل، بر اساس سطح زير كشت گندم و مساحت مزارع در كليه شهرستان هاي استان اردبيل طي 6 سال زراعي (در سال هاي 1381 تا 1386) تعداد 76 مزرعه جهت بررسي انتخاب شدند. طبق روش توماس با انداختن كادر، تعداد علف هاي هرز به تفكيك جنس و گونه در هر كادر در مزارع مورد نظـر مشخص گرديدند. با استفاده از عواملي چون تراكم (در واحد سطح)، فراواني و يكنواختي هر گونه از علف هاي هرز روابط آنها به دست آمدند. در هر مزرعه طول و عرض جغرافيايي و ارتفاع از سطح دريا براي مكان مورد اندازه گيري توسط دستگاه GPS ثبت شدند. كليه اطلاعات به دست آمده در قالب يك بانك اطلاعاتي (در محيط Access) طراحي گرديد و سپس نقشه پراكنش علف هاي هرز مزارع گندم آبي استان اردبيل تهيه شد. نتايج نشان دادكه در مزارع گندم آبي استان اردبيل 61 گونه علف هرز وجـود دارد. پهن ‌برگ هاي غالب مـزارع گندم آبي استان اردبيل به ترتيب غالبيت شامل: بي تي راخ (L. Galium tricornatum)، علف هفت بند (Polygonum patulum) و تربچه وحشي (Raphanus raphanistrum) بودند. باريك ‌برگ هاي غالب مزارع گندم آبي استان اردبيل را نيز به ترتيب اهميت مي توان گونه هاي يولاف وحشي ‌زمستانه (Avena ludoviciana)، چاودار (Secale cereale) و دم روباهي كشيده (Alopecurus myosuroides) دانست. به علاوه، مهم ترين رستني هاي مـزاحم قبل از برداشت گنــدم آبي در اين استان را پيچك‌‌ صحـرايي (Convolvulus arvensis)،كنـگر وحشي (Cirsium arvense) و تلخـه (Acroptilon repens) تشكيل مي دادند.

In order to identify the density and abundance of weeds in irrigated wheat fields of Ardabil Province, 76 samples of irrigated wheat fields based on cultivation area from all counties of Ardabil province for six years (2001-2006) were selected. The genus and species of weeds from each sampling fields and their population indices density, frequency and uniformity of each species were calculated by using Thomas method. Geographic coordinates of field (Latitude, Altitude and Elevation) were the main coverage and were determined by using GPS. These data were used for producing weed maps using GIS in irrigated wheat fields of Ardabil province. Results showed that bedstraw (Galium tricurnatum), Fumitory (Fumaria vaillanti) and wildradish (Raphanus raphanistrum) were dominant broad leaf weed species and wild oats (Avena fatua), rye (Secale cereal) and mouse foxtail (Alopecurus myosuroides) dominant grassy weeds species in irrigated wheat fields of Ardabil province. Bindweed (Convolvulus arvensis), Canada thistle (Cirsium arvense) and Acroptilon repens were the most important disturbing plants prior to harvesting in irrigated wheat fields of Ardabil province.