اثر تنظيم كننده ي رشد ايندول بوتيريك اسيد (IBA) بر عملكرد و اجزا عملكرد گندم (Triticum aestivum)

Effect of growth regulator indole butyric acid IBA on yield and yield compoment of wheat

ه منظور بررسي اثر تنظيم كننده رشد ايندول بوتيريك اسيد (IBA) برعملكرد و اجزا عملكرد گندم (Triticum aestivum) آزمايشي در سال زراعي 1389 در مزرعه اي واقع در شهرستان سعادت به صورت كرت هاي دوبار خرد شده در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار انجام شد. فاكتور اصلي شامل محلول پاشي تنظيم كننده رشد IBA با مقادير 0، 50، 100 ميلي گرم در ليتر، فاكتور فرعي شامل سه زمان محلول پاشي قبل از گلدهي، گلدهي و پس از گلدهي و فاكتور فرعي فرعي شامل ارقام گندم (چمران، مرودشت، پيشتاز و زرين) بود. پارامترهاي اندازه گيري شامل وزن هزار دانه، تعداد سنبله در متر مربع، تعداد دانه در سنبله، شاخص برداشت، عملكرد دانه و عملكرد بيولوژيك بود. اعمال IBA باعث افزايش اجزا عملكرد و در نتيجه افزايش عملكرد دانه شد. بيشترين تاثير بر عملكرد و اجزا عملكرد مربوط محلول پاشي 100 ميلي گرم در ليتر IBA و بهترين زمان پس از گلدهي بود. رقم زرين بيشترين افزايش عملكرد دانه و بيولوژيك به ترتيب با 36 و10 درصد افزايش نسبت به شاهد داشت. به طور كلي اعمالIBA درهر در سه زمان قبل از گلدهي، زمان گلدهي و پس از گلدهي باعث بهبود صفات نسبت به شاهد در ارقام گندم شد.

In order to determine the effects of indol butyric acid (IBA) as plant growth regulator on yield and yield component of wheat, an experiment was conducted as split-split plot arrangement in randomized complete blocks design with three replications in Saadat-Shahr in 2010. The main factors were foliar application of IBA with 0, 50 and 100 mgl-1 and sub factors were consisted of three times of spraying (before flowering, flowering and after flowering), and sub-sub-factors were include different cultivars of wheat (Chamran, Marvdasht, Pishtaz and Zarrin). Measured parameters contain kernel weight, number of spike per square meter, number of seed per spike, harvest index, seed yield and biological yield. Application of IBA caused an increment in yield components and consequently enhanced seed yield. The highest effects on yield and yield component belong to IBA100 treatment and the best time to after flowering IBA application. Zarrin cultivar had the highest seed and biological yield with 36 and 10 percent increment in comparison with control, respectively. Overall, IBA application in each of three times i.e. before, same and after flowering time, improved the measured traits of under trial wheat cultivars.