اثرات آللوپاتي قياق بر جوانه زني بذر و رشد گياهچه ريحان، سياهدانه، زيره سبز، رازيانه، اسفرزه و پسيليوم

Allelopathic Effects of Johnsongrass on Germination and Early Seedling Growth of Basil, Black Cumin, Cummin, Fennel, Isabgol and Psyllium

اثرات آللوپاتي علف‌هاي هرز غالباً از جوانه زني و مراحل اوليه رشدي گياهان زراعي ممانعت مي‌نمايد. قياق (Sorghum halepens) حاوي تركيبات محلول در آب بوده و خاصيت آللوپاتيك دارد. براي مشخص شدن اثرات آللوپاتيك قياق، اثر غلظت‌هاي مختلف عصاره (0، 5، 10، 20، 30، 40 و 50 گرم بر ليتر) به دست آمده از ريشه و برگ قياق بر جوانه زني و مراحل اوليه رشدي چند گياه دارويي با اهميت در ايران (ريحان، سياهدانه، زيره سبز، رازيانه، اسفرزه و پسيليوم) آزموده شد. نتايج نشان داد كه عصاره‌هاي ريشه و برگ قياق در بيشتر موارد بر جوانه زني و مراحل اوليه رشدي اسفرزه، پسيليوم، رازيانه و ريحان تاثير بازدارنده داشتند و جوانه زني و رشد اوليه سياهدانه و زيره سبز بوسيله عصاره‌هاي ريشه و برگ در غلظت‌هاي پايين تحريك شد، ولي اين تاثير مثبت در غلظت‌هاي بالاتر مشاهده نشد. تاثير عصاره برگ بر جوانه زني و رشد گياهچه نسبت به عصاره ريشه بود. همچنين رشد ريشه گياهان مورد بررسي نسبت به اندام‌هاي هوايي حساسيت بيشتري به عصاره‌ها داشت. درجه حساسيت در بين گياهان در تمامي تيمارها به‌ترتيب عبارت بودند از: پسيليوم، اسفرزه، رازيانه، ريحان، سياهدانه و زيره سبز.

The allelopathic effect of weeds frequently inhibited the germination and seedling growth of crops. Johnsongrass (Sorghum halepens) is known to contain water-soluble substances that are allelopathic. To identify the allelopathic effect of Johnsongrass, the effect of different aqueous extracts (0, 5, 10, 20, 30, 40 and 50 g L-1) obtained from roots and leaves of Johnsongrass on the seed germination and early seedling growth of some popular medicinal plants of Iran [basil (Ocimum basilicum), black cumin (Nigella sativa), cumin (Cuminum cyminum), fennel (Foeniculum vulgare), isabgol (Plantago ovate) and psyllium (Plantago psyllium)] were studied by bioassay. Both the root and leaf extracts of Johnsongrass in most cases inhibited the seed germination and early seedling growth of isabgol, psyllium, fennel and basil, while the seed germination and the early seedling growth of black cumin and cummin was simulated by both extracts at lower concentrations. However, this advantage was not found in higher concentrations, at which the extracts mostly had a negative effect on Nigella sativa and cumin. Leaf extracts was more effective to germination and early seedling growth than the root extract. The effectiveness of these extracts on the root growth was greater than that of the shoot growth of the test plants. The degree of sensitivity can be classified averaged across all extract concentrations in order of decreasing inhibition as follow: psyllium, isabgol, fennel, basil, black cumin and Cummin.