بررسي حساميزي در غزليات بيدل دهلوي

Synaesthesia in Bidelʹʹs poetry

حساميزي ـ آميختن ويژگي‌هاي دو حس از حواس پنج‌گـانه ظاهـري ـ از صور خيالي است كه در ادبيات فارسي سابقه كاربرد طولاني دارد، اما نام‌گذاري و رواج آن به دوره معاصر برمي‌گردد. در اين مثال پس از ذكر تعاريف و معرفي پيشينه كاربرد حساميزي، درباره ساختار بلاغي و شكل دستوري آن مطالبي آمده و سپس انواع حساميزي در غزليات بيدل دهلوي از نظر تركيب ويژگي‌هاي حواس با يكديگر - كه شامل نُه گونه است- ارايه شده و سرانجام به معرفي گونه‌اي ديگر از اين لطيفه ادبي - كه حاصل تركيب يك مفهوم انتزاعي (عقلي) با يك ويژگي از حواس ظاهري است - و تقسيم‌بندي پنج‌گانه‌اي كه براي آن در نظر گرفته‌ايم، پرداخته شده است.

Synaesthesia in Bidelʹs Poetry Sh. Elh?mi Lecturer at IAU, Sanandaj Branch In literature, synesthesia is a description of one sense in terms of another. It has been used for a long time in Persian literature. The Persian poet, Bidel Dehlavi (1642-1720) has noticed this rhetoric color and synaesthesia. In fact, it has been used by him more than by anyone else. The present article, by recognizing the nine types of synaesthesia in Bidelʹs lyric poems, tries to categorize them as well. Keywords: Synesthesia, rhetoric, Literary terminology, Indian School of Poetry, Abstract meanings. Email: Shelhame@yahoo.com