تحول رويكرد «رويه قضايي» بين‌المللي در فرايند شناسايي قواعد حقوق بين‌الملل عرفي

EVOLUTION OF THE APPROACH OF INTERNATIONAL JUDICIAL PRACTICE IN THE PROCESS OF RECOGNITION OF RULES OF CUSTOMARY INTERNATIONAL LAW

مراجع قضايي بين‌المللي – به خصوص ديوان بين‌المللي دادگستري – به عنوان معتبرترين نهادهاي رسمي بررسي و تبيين قواعد حقوقي، عملكردشان همواره گنجينه‌اي ارزشمند در قلمرو شناسايي و احراز قواعد حقوق بين‌الملل عرفي بوده است. در اين عرصه، به ويژه چند دهه اخير، متاثر از تحولات ناشي از رشد و توسعه مفاهيم انساني و اصول بشردوستي در جامعه بين‌المللي، رويكرد رويه قضايي بين‌المللي نيز – در فرايند شناسايي قواعد عرفي مرتبط با حوزه ملاحظات انساني - متحول گرديده است. رويكردي كه مبتني است بر احراز محوري و اوليه Opinio Juris ، برخلاف نگرش سنتي كه تكيه بر كشف پيشيني و مقدم رويه بوده است.

The judicial practice of the international courts and tribunals – especially International Court of Justice – as the most important official entities for surveying and identifying legal rules, has always been a valuable source in the recognition of customary international law. In the recent decades, as a result of developments caused by improving human concepts and humanity principles in the international community, the approach of the international judicial practice has also been evaluated in process of recognition of the involved customary rules. This approach is on the basis of identifying centrality and primacy of opinio juris, against the traditional approach, according to which, customary rule is recognized by the preliminary proof of practice.