ارزيابي اوليه برخي كنه هاي اريوفيد عامل كنترل بيولوژيكي چند گونه علف هرز مهاجم در شمال شرقي ايران

A primary evaluation on Eriophyid mites as biological control agents of some invasive weed species in Northeast of Iran

كنترل بيولوژيكي علف هاي هرز مي تواند به عنوان يك روش موثر و امن در مديريت علف هاي هرز مدنظر قرار گيرد. بمنظور دست يابي به روش هاي غيرشيميايي مبتني بر بهره گيري از اصول اكولوژيك و امكان‌سنجي كنترل بيولوژيكي تعدادي از گونه هاي علف هرز مهاجم با استفاده از كنه هاي اريوفيد، مطالعات صحرايي در مناطق مختلف استان هاي خراسان رضوي و شمالي در بهار سال 1389 انجام شد. بمنظور جمع آوري كنه ها، در مراحل مختلف رشد رويشي و زايشي گونه هاي هرز، 20 بوته كامل همراه با ريشه از داخل خاك خارج و براي بررسي احتمال آلودگي به آزمايشگاه منتقل شد. نتايج نشان داد كه كنه گالزا ازمك (Acarina: Eriophyidae) A. drabae Nalepa, 1890)) به عنوان عامل كنترل بيولوژيكي مناسب براي كنترل اين گونه هرز معرفي گرديد؛ به طوري كه اين كنه گالزا با تاثير منفي بر رشد اندام هاي هوايي و در نتيجه به دليل تضعيف كردن اين گياه هرز، در نهايت باعث كاهش تعداد بذر شد. كنه گالزا قندرون (Acarina: Eriophyidae) A. chondrillae (G. Can.))) به عنوان عامل كنترل بيولوژيكي مناسب براي كنترل گياه هرز قندرون معرفي گرديد، بطوريكه اين كنه با حمله به جوانه هاي گل قندرون و تبديل جوانه هاي زايشي به گال باعث جلوگيري از تشكيل بذر شد. بدين ترتيب، چنين به نظر مي رسد كه بتوان از پتانسيل كنه هاي اريوفيد اختصاصي براي كاهش آلودگي و كنترل بيولوژيكي علف هاي هرز و گونه هاي مهاجم بهره جست.

Weed biocontrol by using Eriophid mites could be a safe and efficient strategy. In order to find an ecological non-chemical approach for controlling of weeds, and studying the possibility of using Eriophyid mites, field surveys were conducted in Razavi Khorasan and North Khorasan Provinces during spring 2010. Collecting of mites was carried out at all of the vegetative and reproductive stages of these target weeds. Twenty plants of each species were selected and transferred to laboratory after each sampling. The results showed that gall mite (Aceria drabae Nalepa 1890) (Acarina: Eriophyidae) is a suitable biocontrol agent for controlling hoary cress. It decreased shoot growth and seed number. Gall mite (Aceria chondrillae (G. Can.)) (Acarina: Eriophyidae) was able to prevent seed set and reproductive buds of rush skeletonweed, it could be considered as a potential promising biocontrol agent. Since, Eriophyid mites were able to reduce vegetative and reproductive characteristics of studied weed species, these could be considered as a potential promising biological control agents for using in ecological agriculture.