شهرْخداي سنايي در حديقهالحقيقه

Sanāʹʹī and the City of God

ديدار سنايي با پير در بخشي از كتاب حديقهالحقيقه با پرسش‌هايي درباره سرزميني كه وي (پير خردمند) از آنجا آمده، همراه است. پير آن جايگاه را «شهرْخدا» مي‌نامد و از ويژگي‌هاي آن براي شاعر سخن مي‌گويد: گفتم آخر كجاست آن كشور گفت: از كي و از كجا برتر جاي كي گويمش كه شهرْخداي جاي جان است و جان ندارد جاي در اين مقاله بررسي ماهوي و جغرافيايي شهري كه سنايي آن را «شهر خدا» مي‌نامد، موردنظر است. اين سرزمين را سهروردي «ناكجاآباد» و «عالم مثال» و يا «عالم صور معلقه» هم ناميده است. هدف مقاله پيش‌رو، بحث درباره ويژگي‌هاي اين شهر است. «شهر خدا» در نظر عارفاني چون سنايي، سرزميني ماورايي است كه عارف مي‌تواند با گريختن از قباي جسم به سوي آن راهي شود؛ سرزميني است كه منشا و مرجع تمامي ارواح است. همه آنچه در زمين وجود دارد ريشه در آن سرزمين دارد. بحث درباره تاثيرپذيري سهروردي از سنايي در آفرينش ناكجاآباد و عالم مثال هم از ديگر اهداف اين جستار است. همچنين ويژگي‌هاي آرمان‌شهري اين سرزمين آن را به ايده مدينه فاضله (يوتوپيا)ي فيلسوفان نزديك مي‌كند.

San?ʹ? and the City of God M. Hossein? Associate Professor at the Faculty of Language, Literature, and History, Al-Zahr? University San?ʹ? Ghaznavi (died around 1131), Persian Sufi poet, in his best known work, Hadiqa Tuʹl Haqiqat (The Walled Garden of Truth) asks a sage master about his native country, and the sage master replies that he has come from the "City of God". The City of God refers to the world of immaterial bodies, the world of Forms and Utopia. The present article, by studying the concept of the "City of God" in Hadiqa Tuʹl Haqiqat, tries to show the influence of San?ʹ?ʹs ideas on Shah?b al-Din Suhraward? (1155–1191).