تاثيرآموزش گفت وگو محور بر تفكر انتقادي دانشجويان

The Impact of Dialogic Teaching on the Studentsʹ Critical Thinking

پژوهش حاضر، به هدف شناسايي دو اثر( شناختي و عاطفي) روش‌هاي بحث گروهي و بحث سقراطي برتفكر انتقادي، در روش تركيبي(كمي- كيفي) و در يك طرح همزمان لانه گزين، به اجرا درآمد. در بخش كمي از طرح نيمه آزمايشي (مقايسه گروه هاي نابرابر) استفاده شد كه در آن به دليل دشواري انتخاب و انتصاب تصادفي آزمودنيها در گروههاي آزمايشي، مطالعه بر روي نمونه هدفمند(55 نفر) شامل سه گروه طبيعي (تشكل يافته) و همتا از دانشجويان دختر رشته علوم تربيتي در مقطع كارشناسي و از دو دانشگاه آزاد( دو كلاس) و علمي كاربردي(يك كلاس)، صورت پذيرفت. پس از طراحي الگوهاي اجرايي، مطابق با سرفصل آموزشي درس روان شناسي تربيتي، دو الگوي آزمايشي بحث گروهي و بحث سقراطي به طور همزمان با الگوي گواه (روش سخنراني) در طول يك نيمسال تحصيلي، اجرا گرديدند و داده هاي حاصل از ارزيابيهاي دوگانه(پيش آزمون- پس آزمون) به واسطه آزمون مهارتهاي تفكر انتقادي كاليفرنيا وپرسشنامه گرايش به تفكر انتقادي كاليفرنيا زمينه را براي بررسي درستي فرضيات پژوهش فراهم آوردند: در بخش كمي، داده هاي حاصل از پردازش كمي، برتري ميانگين دو گروه آموزش گفت وگومحور در هر دو بعد عاطفي و شناختي تفكر انتقادي، نسبت به گروه گواه را نشان دادند. اما در سطح استنباطي و بر پايه ابزار آماره اي تحليل كوواريانس چند متغيري مفروضه تفاوت معنادار ميان گروههاي آزمايشي و گواه، تاييد نگرديد. در بخش كيفي داده هاي حاصل از مصاحبه باز و استانداردشده پاياني براي دو گروه مشاركت كننده دربحث سقراطي و بحث گروهي، به روش تحليل تفسيري و به شيوه رويكرد نظريه زمينه اي گلاسر و استراوس، پردازش شدند و نتيجه حاصل علاوه بر اثربخشي روش‌هاي آموزش گفت وگومحور در بهبود هفت عنصر گرايش به تفكر انتقادي (تحليل گرايي، فراخ انديشي، اعتماد به توانايي تفكر انتقادي خود، جستجوي حقايق و بلوغ در قضاوت، خود ارزيابي و توسعه عادت)، اثر اين روش‌ها در رشد گرايش به تعامل اجتماعي، گرايش به صحبت درجمع و پويايي در كلاس درس نشان داده شد.

T his study aims to identify the cognitive and emotional effects of dialogic teaching methods on studentsʹ critical thinking. Using a mixed method (quantitative-qualitative), this research project was carried out by a quasi-experimental design (unequal control group) on three groups of matched education undergraduate students. After designing implementing patterns, relevant to the course of educational psychology, two experimental patterns (group discussion and Socratic dialogue) were performed simultaneously with the control pattern (lecture). Applying the California Critical Thinking Skills Test, California Critical Thinking Disposition Inventory and final semi-structured interviews, data was collected via two evaluations (pre-test – post- test) which provided bases for research questions to be answered. While quantitative data indicated superior to the mean of two experimental groups in comparison with the control group, the statistical analysis (MANCOVA) did not confirm significant differences between groups. But in quality process, data from the final interviews for the two experimental groups, indicated the effectiveness of dialogic teaching methods in improving of tendency to seven elements of critical thinking disposition, social interaction and dynamics in the classroom.