برنامه ريزي راهبردي، براي سامان دهي بازارهاي سنتي ايران (مطالعه موردي: بازار سنتي تبريز)

Strategic planning to redevelop the Iranian traditional markets ( A case study : Tabriz traditional market)

معماري پوشيده بازارهاي شهري ايران، نتيجه تداوم تجربههاي ارزشمندي است كه انطباق با محيط و همچنين انطباق با عملكردهاي گوناگون بازار به وجود آمدهاند. در اين معماري تلاش بينظيري براي ايجاد يكپارچگي و وحدت در فضاهاي گوناگون بازار صورت گرفته است. نحوه اتصال فضاهاي بزرگ و كوچك با محور اصلي بازار مجموعه به هم پيوسته، يكپارچه و منسجمي را پديد آورده است كه در جهان بديل ندارند. پژوهش حاضر از نوع توصيفي- تحليلي است كه به بررسي بازار تاريخي تبريز از جنبههاي حفاظت و انسان ساخت، عناصر اجتماعي-اقتصادي، طرّاحي شهري، كاربرد اراضي توسعه محيطهاي بازار و امكانات دسترسي به بازار، از طريق تكنيك تحليلي سوات پرداخته است. نتايج به دست آمده نشان ميدهد كه بازار سنّتي تبريز ظرفيّت بالايي را براي توسعه و بهتر شدن دارد. نقاط قوّت و فرصتهاي اين بازار بر نقاط ضعف و تهديدهاي آن برتري نسبي دارد، به صورتي كه راهبرد برتر براي ساماندهي بازار تبريز از نوع راهبردهاي تهاجمي است.

The covered architecture of Iranian urban markets is the result of continuation of valuable experiences which have been created in compliance with the environment and also various functions of the market. In this architecture, incomparable efforts have been made to create a unity in different spaces of market. The method of connection of large and small spaces with the market as the main pivot, has crated an interconnected and integrated collection which is unique in the world. The present research is of descriptive-analytical type which has dealt with the historical market of Tabrize from the perspectives of preservation and human construction, social and economic elements, urban design, application of lands, development of market environments and possibilities of access to market through substantively Weighted Analytical Techniques (SWOT). The results show that Tabriz traditional market has a high capacity for development and betterment. The strengths and opportunities of this market has a relative superiority over weak points and its threats such that the superior strategy for redevelopment of Tabriz market is of the type of aggressive strategies.