رابطه دين مداري و بصيرت ديني در نهج ‌البلاغه

Religiousity and Basirat (insight) in Nahj al-Balaghe

دين اسلام براي همه ابعاد وجودي انسان و شيون مادّي و معنوي زندگي او برنامه ارايه كرده است. پس مي‌تواند مدار زندگي بشر قرار گيرد و پاسخگوي نيازهاي جسمي و روحي، فردي و اجتماعي انسان باشد. نهج البلاغه به دليل اشتمال بر تعاليم جامع و مرتبط با حوزه‌‌هاي مختلف معرفتي، ازجمله عقايد و اخلاق، يكي از منابع اسلام‌شناسي است كه قابليت پاسخگويي به نيازهاي معرفتي انسان را دارا مي‌باشد، ازآن جمله، مساله بصيرت ديني و رابطه دين‌مداري با آن است كه در اين كتاب به طور كامل تبيين شده است. دين‌مداري در نهج‌ البلاغه‌ به معناي بهره‌مندي از روح تعبّد و بندگي و ايجاد تلازم ميان علم و عمل در عرصه‌ها و حوزه‌هاي مختلف حيات فردي و اجتماعي است كه اين دو، شاخصه سوم دين‌مداري يعني «بصيرت ديني» را موجب مي‌شوند كه خود، در تعامل متداخل با دو اصل تقوي (تعبّد) و ولايت‌پذيري، حميّت و غيرت ديني را در وجود انسان دين‌مدار متجلّي مي‌سازد. واژگان كليدي: دين مداري، بصيرت ديني، تقوا، ولايت‌پذيري، غيرت ديني.

Islam has planning for all aspects of human life. Then it may answer all bodily and spiritual, individual and social needs of human being. Nahj al-Balaghe as contains comprehensive instructions concerning different cognitive religious issues as well as Ethics and principles of Faith, is considered as a resource for answering religious questions. Among these problems is the relation between religiousity and religious insight. In Nahj al-Balaghe religiousity means submission and making religious knowledge correlated with religious well- doing in both individual and social aspects of life. It says that these two can lead us to religious insight which may be considered as the third part of religiousity and these three parts constitute religious jealousy and zeal. Keywords: religiousity, religious insight, virtue (taqva), religious jealousy.