حمايت از حقوق مالكيت فكري در قالب تعاملات بين‌بخشي

Protection of Intellectual Property Rights in Intersectoral Interactions

نقش پر رنگ دانش در اقتصاد، مختص اقتصادهاي امروزي نيست. ولي تفاوت اصلي در اين است كه امروزه ميزان سهيم شدن دانش و اطلاعات در فعاليت هاي اقتصادي بسيار بيشتر شده است و اين مساله باعث تغييرات ساختاري و كيفي در عملكرد اقتصادي شده و اساس مزيت هاي نسبي را متحول كرده است. دانش و فناوري از عوامل اصلي رقابت شركت هاي بزرگ و رشد و توسعه اقتصادي است. دارايي هاي دانش محور و سرمايه هاي فكري از عوامل اصلي توليد بنگاه هاي اقتصادي محسوب مي شود و نقش مهمي در اين بين ايفا مي كند. دارايي هاي دانش محور نتيجه فعاليت هاي تحقيق و توسعه مي باشند و در سطح جهاني شركت هاي تجاري خصوصي بار اصلي توليد دانش و مخارج تحقيق و توسعه را بر عهده دارند. اين شركتها زماني به سرمايه گذاري براي توليد دانش دست مي زنند كه بتوانند از منافع انحصاري آن بهره مند شوند. در اين بين حمايت از حقوق مالكيت فكري ساختار حمايتي لازم براي اين امر را فراهم مي كند. فرض اساسي تحقيق اين است كه حمايت از حقوق مالكيت فكري موجب تقويت بخش هاي دانش محور اقتصاد مي شود. با اين فرض هدف اين مقاله بررسي اثرات اقتصادي تحريك بخش هاي دانش محور بر كل بخش هاي اقتصادي در قالب تعاملات بين بخشي مي باشد كه اين امر با استفاده از جدول داده- ستانده انجام گرفته است. در اين مقاله پس از بررسي شاخص هاي شناسايي اقتصاد دانش، بخش هاي دانش محور در اقتصاد ايران شناسايي شدند و روابط اقتصادي اين بخش ها با نظام اقتصادي كشور مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان مي دهد كه برخي از بخش هاي دانش محور داراي اثرات سرريز كمتري بوده و غالبا داراي روابط درون گروهي در مجموعه بخش هاي دانش محور مي باشند. با اين حال برخي ديگر از بخش هاي دانش محور اثرات سرريز بيشتري به بدنه اقتصاد دارند و تحريك بيشتري در اقتصاد ايجاد مي كنند.

Nowadays there is a tendency to consider knowledge as a direct production input in analytical approaches. Investment in knowledge can increase the capacity of production inputs and since knowledge capital enjoys an increasing rate of return to scale it is considered as an effective factor in the long term economic growth. In the world, private enterprises carry the main burden of knowledge production and R & D expenditure; therefore, they only make an investment when they can benefit from its exclusive rights and protection of IPRs can provide the legal framework for the right holders to exclusively enjoy their intellectual rights. The main assumption of this paper is that protection of IPRs can improve the knowledge-based sectors of economy. Accordingly, using an input-output approach, the paper aims to investigate the economic effects of stimulating knowledge-based sectors on all other economic sectors in intersectoral interactions. In this paper, after reviewing the indicators of the economy of knowledge, knowledge based sectors were identified in Iranʹs economy and the relationship between these sectors and Iranʹs economic system was investigated. The study shows that in Iranʹs economy several Knowledge-based sectors have less flows on other general sectors and in most of the cases affecting the other sectors in the same groups and less on the other groups, in other words, it means that Knowledge and innovation will stimulate the same sectors in their group more than the other sectors.