نقش استادان در شكل‌گيري ابعاد پنهان برنامه درسي: يك مطالعه كيفي

The Role of Teachers in Shaping Hidden Curriculum: A Qualitative Study

زمينه و هدف: برنامه درسي پنهان بخش گسترده‌اي از برنامه است كه تمام دانش غير رسمي و گاهي اوقات ناخواسته، ارزش‌ها و اعتقادات را كه بخشي از فرايند يادگيري در مدارس و كلاس‌هاي درس مي‌باشد، شامل مي‌شود. برنامه‌ي درسي پنهان رابطه جدايي ناپذير با آموزش اخلاق دارد. بنابراين اين تحقيق با هدف تبيين تجربيات استادان از شكل‌گيري اين بعد از برنامه درسي در قالب يك تحقيق كيفي انجام شد. روش­كار : اين مطالعه با هدف بررسي نقش معلمان در شكل‌گيري برنامه درسي پنهان و در قالب يك تحقيق كيفي انجام شده و داده‌ها از طريق تحليل محتوا مورد بررسي قرار گرفته است. داده‌ها با استفاده از مصاحبه‌هاي عميق نيمه ساختار يافته و گروه‌هاي متمركز با 22 عضو هيات علمي در تمام گروه‌ها جمع‌آوري گرديد. شركت‌كنندگان با روش نمونه‌گيري هدفمند از گروه‌هاي مختلط در زمينه‌هاي پايه، باليني و پرستاري انتخاب شدند . يافته­ها: تجزيه و تحليل محتواي كيفي به چهار درون‌مايه اصلي و 26 طبقه از نقش معلم در شكل‌گيري برنامه درسي پنهان مشتمل بر عوامل مرتبط با توانمندسازي معلم، ارتباط بين فردي، خصوصيات اخلاقي و شخصيتي استاد و ويژگي‌هاي تربيتي عملكرد استاد منجر گرديد. همچنين هر طبقه زير طبقاتي را شامل مي‌شود. نتيجه‌گيري: با توجه به نقش معلم به شكل‌دهي ابعاد پنهان درسي و توجه به نقش اين موضوع در شكل‌گيري ابعاد مختلف علمي، اجتماعي و اخلاقي - تربيتي دانشجويان پيشنهاد مي‌شود كه توجه اساسي به اين بعد از برنامه درسي مد نظر استادان، مسوولين و متوليان آموزش پزشكي كشور قرار گيرد و برنامه‌هاي غني جهت آموزش‌هاي كارگاهي ضمن خدمت مد نظر قرار گيرد.

Background & Objective: Hidden curriculum is a broad category that includes all of the unrecognized and sometimes unintended knowledge, values, and beliefs that are part of the learning process in schools and classrooms. The hidden curriculum and ethical education have an integral relationship. The aim of this study is the explanation of teachers’ experiences in shaping hidden curriculum in the form of a qualitative research. Methods: This is a qualitative research and data were analyzed using content analysis was applied. Data were collected using in-depth semi-structured interviews and focus groups with 22 teachers in each group. The participants were recruited by purposeful sampling from a mixed group of basic, clinical, and nursing sciences majors. Results: Qualitative content analysis demonstrated 4 themes and 26 subthemes of the role of the teacher in shaping hidden curriculum. The themes consisted of: 1- factors related to teacher empowerment, 2- interpersonal relationships, 3- the teacher’s personality and ethical characteristics, 4- educational characteristics of the teachersʹ performance. Each category contained subcategories. Conclusion: The result showed the role of teachers in shaping hidden curriculum, and the role of this subject in academic, social, ethical, and educational aspects of students. Therefore, we recommend that all teachers, managers, and educational executive managers pay attention to this important program, and that in-service training be considered for faculty members.